Praktijkboek lesgeven in het mbo - van Dijck & Ettekoven

2.2 Over informatie en kennis

Bij een bezoek aan het landbouwmuseum lopen twee studenten met hun docent Floris door een fotogalerij over landbouw uit de jaren vijftig. Op een grote foto trekken Belgische paarden met hun karakteristieke ronde vormen een ploeg door de zware Zeeuwse klei. ‘Da’s heel wat anders dan de Vario-1050’, zegt een van de studenten, verwijzend naar de allernieuwste megatrekker. ‘Mijn vader zegt dat mijn opa vroeger een Belgisch trekpaard had’, zegt de ander. ‘Heel gewillige, vriendelijke dieren. Onwaarschijnlijk sterk. Ze trokken volle wagens door de klei alsof het fiets karretjes waren.’ ‘Leuk dat je dat nog weet’, zegt Floris. ‘Wat veranderde er in de landbouw allemaal met de komst van die grote trekkers?’ Met dit korte gesprekje hebben de studenten samen met de docent de eerste stap gezet om van wat zomaar wat informatie leek, kennis te maken. Ze heb ben de foto aan de muur verbonden met voor hen betekenisvolle voorkennis. Daarmee is de kennis steviger verankerd in hun geheugen. De theorie over kennis en leren is sterk verbonden met het denken van de Amerikaanse onderwijskundige Benjamin Bloom. In 1956 publiceerde hij zijn eerste artikelen over typen kennis en de consequenties daarvan voor leren en onderwijzen, gevolgd door een stroom van boeken en artikelen over ken nistypen en leeractiviteiten. Inmiddels is Blooms denken wijdverbreid in het onderwijs. In heel veel opleidingen wordt naar kennis gekeken met behulp van zijn kennistypen.

Vier typen kennis Bloom, en zijn opvolgers Anderson en Krathwohl, onderscheiden vier typen ken nis: feitenkennis, conceptuele kennis, procedurele kennis en metacognitieve kennis. Hieraan zijn leeractiviteiten verbonden (zie de tabel).

Kennistype(n)

Mogelijke leeractiviteiten

Feitenkennis

Onthouden, ordenen, verzamelen

Conceptuele kennis en procedurele kennis

Schema’s maken, verbanden leggen, in eigen woorden uitleggen Casuïstiek waarin kennis toegepast moet worden, hypothetische vragen stellen/beant woorden (‘Wat als …’)

Metacognitieve kennis

Je hebt leeractiviteiten nodig als je wilt dat studenten kennis ontwikkelen. Als studenten bepaalde feiten moeten leren, laat je ze informatie verzamelen, deze informatie ordenen en elkaar bijvoorbeeld overhoren zodat ze de informatie onthouden.

35