Petra Poelmans en Olav Severijnen - De APA-richtlijnen

2  Omgaan met informatiebronnen

Ook wanneer je je bron steeds vermeldt, maar het dan een keer nalaat omdat het nog steeds dezelfde bron betreft, ben je ‘in overtreding’. Dit geldt ook als je de aanhalingstekens van een citaat vergeet. Een bijzonder geval van plagiaat is ‘zelfplagiaat’. In dat geval presenteer je eerder gepubliceerd materiaal van jezelf als nieuw werk. Alleen wanneer het gaat om beperkte, noodzakelijke informatie om bijvoorbeeld de discussie over theoretische uitgangspunten of de methodologie helder over het voet- licht te brengen, is het letterlijk overnemen van eerder eigen werk zonder bronvermelding toegestaan. Maar het is natuurlijk beter om een dergelijk fragment als citaat op te nemen en de bron te noemen of, wanneer het gaat om een samenvatting of een parafrase, een formulering te gebruiken als ‘Zo- als ik eerder heb vastgesteld in…’. Er zijn grenzen aan het aantal woorden, tabellen en figuren dat je mag overnemen uit het werk van een ander. De APA-policy staat auteurs toe om, afgezien van enkele uitzonderingen, zonder toestemming van de auteur maximaal drie figuren of tabellen uit een artikel of een hoofdstuk over te ne- men, één fragment van maximaal 400 woorden of meerdere fragmenten die samen maximaal 800 woorden tellen. Wil je meer overnemen, dan moet je toestemming vragen en in een speciale voetnoot vermelden dat je toestem- ming verkregen hebt van de copyrighthouder (dat is niet altijd de auteur). Tot slot nog één richtlijn: bronnen die je wel geraadpleegd hebt maar die je niet hebt verwerkt in je onderzoek, neem je niet op in de literatuurlijst. Een citaat is een letterlijke overname van materiaal uit het werk van een an- dere auteur (of van jezelf). Het gaat daarbij niet alleen om tekst, maar ook om figuren, afbeeldingen en tabellen en dergelijke. Een parafrase is de over- name in je eigen woorden van een deel van een tekst. Wanneer kies je voor een citaat? Het antwoord is simpel: citeer alleen dan wanneer je het zelf niet beter kunt zeggen. Wees zuinig met citaten om de volgende redenen: ■ Als je veel citeert, kan dat tot auteursrechtelijke problemen leiden, omdat je de toegestane hoeveelheid vrij over te nemen tekst (of figuren, tabellen, enzovoort) overschrijdt. ■ Wanneer je overvloedig citeert, wek je de indruk dat je geen eigen ideeën hebt en dit met een selectie van andermans wijsheid probeert te verbloe- men. ■ Je betoog wint aan leesbaarheid als je geen citaten aan elkaar hoeft te knutselen, maar met een eigen visie en gebruikmakend van parafrases

2.2 Citaat

28