Inkijkexemplaar_Luitjes-ontwikkeling in de groep

1 Kinderen en jongeren in groepen

3 Het kind gaat initiatieven ontplooien of wordt daar door een gevoel van schuld van weerhouden (4-5 jaar) Wanneer de voorgaande fasen goed zijn doorlopen, zal de kleuter initiatieven durven nemen. Hij gaat experimenteren met sociale contacten of iets (na) maken. Hij zal andere kinderen opzoeken en voorstellen doen. Kinderen die erg veel regels opgelegd hebben gekregen en zich snel schamen, zullen dit niet durven. Zij voelen zich eigenlijk al schuldig voordat zij iets gedaan hebben en zijn bang om dingen fout te doen. Dit kan ook gebeuren als kinderen overvraagd worden. Faalangst komt dan ook vaak voor bij kinderen die de crisis in deze fase niet goed hebben opgelost (zie ook hoofdstuk 5). 4 Het kind ontwikkelt handvaardigheid of wordt daarvan door een gevoel van minderwaardigheid weerhouden (6-11 jaar) De kinderen die in de voorgaande fase een overmatig schuldgevoel hebben ontwikkeld, zullen zichzelf naarmate ze ouder worden minderwaardig gaan voelen aan andere kinderen. Dat zal de natuurlijke behoefte van kinderen tussen 6 en 12 jaar om zich handvaardig te voelen in de weg staan. Kinderen brengen op school en in de buurt steeds meer tijd door buiten het gezin. Zij meten zich graag met elkaar, omdat zij nog erg op zoek zijn naar hun eigen competenties. En een van de belangrijkste manieren om achter je krachten te komen, is jezelf meten met anderen. Dit kun je doen door iets zelfstandig dan wel in samenwerking met anderen te construeren en dat te vergelijken met wat anderen gemaakt hebben. Op school zijn zo veel vaardigheden nodig dat het best moeilijk is om je te onderscheiden met waar je goed in bent. Vaak valt dit alleen op als je met kop en schouders boven de rest uitsteekt of juist een grote achterstand hebt. Op een sportclub is het wat eenduidiger en wordt meer op één bepaalde vaar digheid gelet. Om die ene specifieke vaardigheid verder te ontwikkelen, zijn er meer en andere vaardigheden nodig, bijvoorbeeld doorzettingsvermogen, concentratievermogen en discipline. Zie bijvoorbeeld dit interview met voormalig tennisser Richard Krajicek over zijn zoon Alec, eveneens tennisser: Hard werken om succesvol te zijn Richard: ‘Het is voor Alec heel verleidelijk, nu het zo goed gaat, om extra hard te werken. Ik heb hetzelfde ervaren. Ik weet nu dat het jeugdtennis één grote oplei ding is en het enige dat telt, is proftennis op de ATP Tour. Het is niet erg om een maand niet te tennissen bij de junioren. Het allerbelangrijkste is dat hij heel blijft en leert. Voor mij was op de leeftijd van Alec het juniorentennis ook alles. Ik kan het nu voor hem in het juiste perspectief plaatsen, zeggen: ‘Maakt niet uit, ik kan je zo tal van namen geven van jongens die bij de junioren top waren, maar die zich zelf toen kapot hebben gespeeld.’ Maar het is tegelijkertijd wel fijn dat hij nu Nederlands kampioen is geworden. Ik zeg al een paar jaar dat Alec goed bezig is,

32