Lessen in orde_Teitler&Teitler

1 • Het gedrag tijdens de eerste lessen

1.2 Orde houden als noodzakelijke voorwaarde voor een goede werkrelatie

Orde houden is de regie hebben over wat er in de klas gebeurt en is een voorwaarde om goed les te geven en een goede werkrelatie met een klas op te bouwen. Maar hoe doe je dat? Meestal krijg je als docent bij de allereerste les met een nieuwe klas een groot cadeau in de schoot geworpen: je hebt orde. De leerlingen kennen je nog niet, kijken de kat uit de boom, luisteren naar wat je zegt, en doen wat je ze opdraagt. Het begrip ‘orde houden’ drukt dus precies uit waar het om gaat, want het is zaak de orde die je in je nieuwe klas hebt vast te houden en niet te verliezen. Hoe kun je ervoor zorgen dat leerlingen blijven doen wat jij wilt, namelijk veel leren en plezierig met elkaar omgaan?

Vraag 1.4 Hoe kijk jij aan tegen ‘orde houden’?

1.2.1 Orde houden op basis van verworven gezag Vaak klinkt tegenwoordig de vraag of orde houden nog wel van deze tijd is (Deklerck, 2011). De jeugd van tegenwoordig is anders dan die van vroeger, en ook de volwasse nen zijn veranderd. Jong lijkt de norm en ouder zijn wordt onaantrekkelijk gevonden. Ouderen proberen daarom zo lang mogelijk jong te blijven en imiteren jongeren in uiterlijk, mode en leefstijl, terwijl jongeren de indruk wekken vroegrijp, vroegwijs en minder naïef te zijn. Ze vormen ogenschijnlijk een zelfverzekerde generatie. Opvoeders en begeleiders nemen meer afstand want – zo is de redenering – jongeren moeten de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen en keuzes te maken, ze moeten leren daarin hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. De afgelopen jaren is de tendens van de terugtredende opvoeder vertaald in nieuwe vormen van onderwijs, waarbij leerlingen meer zelfstandig leren en meer eigen keuzes maken. Breinonderzoek (Crone, 2008; Westenberg, 2008; Nelis & Van Sark, 2011) toont echter aan dat we kinderen op dit gebied overschatten. Ze kunnen een heleboel dingen nog niet aan en hebben dezelfde onzekerheden als de generaties voor hen. De meeste kinderen hebben structuur en kaders nodig; in opvoeding en onderwijs moeten ze daarom niet te veel losgelaten worden, maar juist worden begeleid. De noodzaak daarvan is in onze complexe, dynamische samenleving eerder toe- dan afge nomen. Daarom is het de taak van de school leerlingen heldere kaders aan te reiken waarbinnen ze zich kunnen bewegen.

35