Handboek voor de leraar basisonderwijs- Geerts, Geerts & van Kralingen

1.3 | Lesgeven: een kunst of een kunde?

Communiceer om te leren Door te reflecteren ga je in gesprek met jezelf. Je kunt echter ook communiceren met anderen. Van communicatie met jezelf en met anderen kun je veel leren. Je kunt geen leraar zijn zonder te communiceren. Communicatie is het voertuig van je werk. Evelien hoeft in haar les minder brandjes te blussen door dat ze, misschien onbewust, heel bekwaam is in professionele communicatie. Als je van een afstand kijkt naar haar communicatie dan zie je dat haar manier van communiceren een investering in een goede samenwerking is. Wat ze doet is eigenlijk heel simpel: door te benoemen wat er speelt, vergroot ze de kans dat ze samen met de leerlingen tot een oplossing komt. Behalve met leerlingen communiceert Evelien natuurlijk ook met het team van collega’s, ouders en begeleiders. Als auteurs willen we graag benadrukken dat het belangrijk is om goed te leren communiceren. We raden je aan om hier tijdens je opleiding al mee te begin nen. Tijdens je stage, op de opleiding en in contacten met medestudenten is het daarom zinvol om de volgende tips in de praktijk te brengen (Van Kralingen & Geerts, 2015): ƒ Uitspreken : Zorg ervoor dat je ervaringen, feiten en persoonlijke beleving met andere betrokkenen in je werkomgeving deelt. ƒ Bespreken : Stel de ander vragen om je interesse te tonen en beter te begrij pen waarom medestudenten of leraren op een bepaalde wijze handelen. ƒ Afspreken : Trek samen conclusies over de situatie en spreek op basis daar van af hoe je in deze leer- of werkomgeving gaat handelen. ƒ Aanspreken : Spreek elkaar aan wanneer er afgeweken wordt van de afspraken. Beroepscontexten Beter worden in je vak gaat niet alleen over de vaardigheden en werkzaamhe den in je eigen klas, maar ook daarbuiten. Er zijn vier beroepscontexten aan te wijzen:

ƒ in de klas met leerlingen; ƒ in het team met collega’s; ƒ in de schoolomgeving met ouders en begeleiders; ƒ jijzelf in je eigen ontwikkeling als leraar.

Uiteraard komen deze beroepscontexten terug in de verschillende delen van dit boek. Dat maakt het tot een goed gevuld handboek. We wensen je toe dat je een groot deel van deze kennis kunt gebruiken bij je ontwikkeling tot leraar. Leraar zijn is meer dan het uitoefenen van een rol gebaseerd op pedagogische en didactische vaardigheden. Ook gevoelsmatig en betrokken, op ervaring ge baseerd handelen speelt een rol. Lesgeven is zowel een kunde als een kunst.

33