Handboek voor de leraar basisonderwijs- Geerts, Geerts & van Kralingen

1 | Is lesgeven een kunst?

1.2.2 Leraar en kernkwaliteiten en het ui-model Van 14.45 tot 15.00 uur is de afsluiting van de dag. Het vegen en samen op ruimen is een mooi ritueel waarbij er ook tijd is voor een kletspraatje en een luisterend oor waar nodig. Om 15.00 uur heeft Evelien een gesprek met Jesses ouders over een mogelij ke verwijzing voor dyslexie-onderzoek. Jesse heeft steeds meer moeite om de lessen van Evelien te volgen. Hij loopt achterstanden op bij rekenen, begrijpend lezen, technisch lezen en spelling doordat hij problemen blijft houden met lezen. Het lijkt wel of het aanvankelijk lezen niet doorzet naar vlot technisch lezen. Dit is het tweede gesprek dat Evelien met de ouders heeft. In het eerste gesprek, samen met de intern begeleidster, hebben de ouders begripvol geluisterd naar Eveliens uitleg van waarom het verstandig zou zijn Jesse aan te melden voor een dyslexie-onderzoek. Tot haar verrassing willen ze hier in het tweede gesprek niets van weten en alles wat Evelien aanvoert wordt direct van tafel geveegd. De school heeft een protocol voor het doorverwijzen voor onderzoek buiten de school. Het was de bedoeling om hierna een vervolggesprek te organiseren, we derom samen met de intern begeleidster (ib’er), omdat die contact heeft met het bureau dat dyslexie-onderzoek doet. Allemaal heel goed geregeld. Toch is Evelien niet tevreden over het gesprek. Ligt het aan haar of hebben de ouders een punt? Dat het gesprek met Jesses ouders in Eveliens hoofd blijft zitten is niet zo raar, want ze heeft niet voor elkaar gekregen wat ze had willen bereiken: een vervolggesprek over een verwijzing waar de leerling mogelijk baat bij heeft. Evelien voelt dat ze ontevreden is met de situatie en daarom neemt ze de tijd om nog eens op de situatie te reflecteren met het spiraalmodel voor reflectie. Wat zit haar nou zo dwars? Ze beseft dat het niet zozeer de vraag is of ze het gesprek beter kan voeren, maar haar verlangen om genoeg deskundigheid als leraar te hebben om alle leerlingen verder helpen. Kernkwaliteiten en het ui-model Bij Evelien is er sprake van wrijving tussen haar idealen – inclusief onderwijs voor alle leerlingen – en dat wat er werkelijk gebeurt. Het zou Evelien helpen als ze zich hiervan bewust was. Onbewust heeft ze het gevoel te weinig tijd voor Jesse te hebben. Bewustwording is vaak de eerste stap om een probleem op te lossen. Omdat een dergelijke wrijving tussen je idealen en de werkelijkheid vaker tijdens de opleiding voorkomt, staan we hier stil bij het ui-model. Het ui-model laat zien dat er diepere lagen onder die idealen verborgen zitten. Stilstaan bij die diepere lagen en de onderliggende kernkwaliteiten, noemen we kernreflec tie. Kernreflectie kan je veel opleveren. Je ontdekt wie je bent als leraar, wat jouw kracht is en welke belemmeringen je tegenkomt. Het is de verdienste van Korthagen dat dit model in de onderwijswereld zo bekend is geworden. Volgens

28