Inkijkexemplaar Het palet van de psychologie- Rigter

INLEIDING Het palet van de psychologie is een studieboek over zeven stromingen in de psycho logie. De doelgroep van Het palet bestaat uit studenten van praktijkgerichte hbo opleidingen zoals social work, lerarenopleidingen, toegepaste psychologie, pedago giekopleidingen en verpleegkundige opleidingen. Maar het boek kan ook in andere opleidingen gebruikt worden of als naslagwerk gebruikt worden. Omdat Het palet is geschreven voor studenten van praktijkgerichte opleidingen, wordt stelselmatig aangegeven hoe inzichten uit een stroming zijn terug te vinden in methoden van opvoeding en hulpverlening. De eerste druk van Het palet verscheen in 1996; deze vijfde, grondig herziene druk verschijnt in 2024. In bijna dertig jaar heeft het boek zijn weg naar verschillende opleidingen gevonden en wordt het veelvuldig voorge schreven in Nederland en Vlaanderen. De opzet blijkt een succesvolle formule te zijn. Omdat er in al die jaren, en ook in de ruim 16 jaar na de vorige herziene druk uit 2008, veel is veranderd in de psychologie, de methoden van hulpverlening en opvoeding en in de opleidingen was een herziene, geactualiseerde en verbeterde druk hard nodig. Hierna wordt aangegeven welke visies ten grondslag liggen aan het schrijven van deze herziene druk en hoe het boek gebruikt kan worden. Zeven lantaarnpalen Bij de presentatie van de eerste druk in 1996 vergeleek een referent Het palet met zeven stevige lantaarnpalen die geplaatst zijn langs een donkere weg. Daarmee sloeg hij de spijker op zijn kop. In dit boek wordt nadrukkelijk niet gekozen voor het aan brengen van een hiërarchie tussen verschillende stromingen. Elke stroming heeft zijn waarde en beperkingen. Om de weg in het donker te vinden, is het handig gebruik te maken van het licht van alle lantaarnpalen. Menselijk gedrag is complex en dit heeft ertoe bijgedragen dat er verschillende theorieën zijn die (delen van) menselijk gedrag proberen begrijpelijk te maken. Al die theorieën zijn waardevol, maar ook een inperking en daardoor eenzijdig. Een theorie belicht meestal slechts een deel van het menselijk gedrag. Opvoeders en hulpverleners zullen in hun (toe komstige) praktijk veelvuldig in situaties verkeren waarin de kennis van meerdere stromingen zinvol is. Ze zullen daarbij moeten leren motiveren welk theoretisch re ferentiekader en welke methode in welke situatie de voorkeur verdient. Om het an ders te formuleren, ze zullen bewust bekwaam moeten worden. Daartoe moeten ze de inzichten en toepassingen uit de verschillende stromingen kunnen vergelijken. Een voorbeeld: het syndroom van Gilles de la Tourette wordt gekenmerkt door onvrijwillige motorische en vocale tics. Vooral de vocale tics vallen op, doordat de inhoud ervan soms bestaat uit obscene woorden. In de loop der jaren is deze stoor-

13