Interprofessioneel samenwerken in zorg, welzijn en onderwijs - Yvonne van Zaalen, Stijn Deckers, Hans Schuman

1.1 • Een korte geschiedenis

menwerken in de beroepspraktijk vanzelfsprekend is. De moderne beroepsprak tijk vraagt echter steeds meer om deze samenwerking, aangezien de vraagstuk ken waar cliënten en professionals mee te maken krijgen, veel complexer zijn geworden. Technisch is veel meer mogelijk dan voorheen en onze kennis is ex ponentieel gegroeid. Tegelijk zien we een toenemende specialisatie in het werk van professionals. De aandacht voor inspraak en medezeggenschap van cliënten vraagt ook om andere vormen van overleg en samenwerking. Cliëntveiligheid is een centraal thema geworden, evenals het spreken over het geld dat we kwijt zijn voor onze gezondheidszorg, ons onderwijs en ons welzijnswerk. Met elkaar ver wachten we dat het beschikbare geld goed, efficiënt en effectief besteed wordt. In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte II stond: ‘Er komt een einde aan de praktijk waarbij vele hulpverleners langs elkaar heen werken bij de ondersteuning van één gezin’ (Rutte & Samsom, 2012, p. 24). Vanaf 1 januari 2015 is er in Neder land dan ook veel veranderd in de zorg aan en de ondersteuning en begeleiding van kinderen, jeugdigen en volwassenen en hun sociale netwerken. Met de invoering van de nieuwe Jeugdwet (2015) bijvoorbeeld zijn gemeenten verantwoordelijk ge worden voor de eerstelijnsjeugdzorg. Gemeenten zijn sinds die datum ook verant woordelijk voor de uitvoering van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Participatiewet. Sinds de decentralisaties van 1 januari 2015 hebben de Nederlandse gemeenten dus een aanzienlijke uitbreiding van hun verantwoor delijkheden gekregen op het gebied van zorg, welzijn en maatschappelijke partici patie. Naast deze verantwoordelijkheden ligt nu ook de regie op het beleid rondom arbeidsgehandicapten en de aansluiting op de arbeidsmarkt en werkzoekenden bij de gemeenten (I&O Research, 2017). Het veranderen van taken en rollen binnen de gemeenten heeft aanzienlijke effecten op hun dienstverlening. Gemeenten moeten hun dienstverlening zo goed mogelijk laten aansluiten op de wensen en behoeften van hun burgers. Daarbij moeten ze samen met andere partners een integraal sa menhangend beleid voeren en goed zicht houden op het bereik en de effecten van de gedane inspanningen (I&O Research, 2017). De beweging richting passende zorg is al langer gaande, en er lopen al veel mooie programma’s en initiatieven waar met veel energie en motivatie aan ge werkt wordt. Partijen constateren echter ook dat er nog veel te winnen valt, met name als het gaat om congruent samenwerken en het laten landen van kennis en inzichten op de werkvloer (ActiZ et al., 2022). Een brede transformatie is nodig om iedereen zo gezond en gelukkig mogelijk te kunnen laten zijn. Elke organisatie die hierbij betrokken is, heeft een rol, taak of verantwoordelijkheid voor het bie den van passende zorg, passend onderwijs en maatschappelijke participatie en de begeleiding en de ondersteuning die dat mogelijk maken. De rijksoverheid stelt de (wettelijke) kaders op voor pakketbeslissingen, maakt indien nodig pakketkeu-

19