Praktijkboek Broddelen - Yvonne van Zaalen

1.4 | Belangrijkste kenmerken van broddelen

De woordstructuurfouten als gevolg van telescopie (weglaten van lettergrepen) en coalescentie kunnen worden verklaard doordat de spreker niet de benodig de tijd heeft voor fonologische codering van de lettergrepen. Om de articulatie snelheid van het woord ‘telescopie’ te bepalen, worden de vier lettergrepen ge deeld door de tijd in seconden die nodig was om het woord te produceren. De redenering is dat de spreker de juiste vorm van het woord wilde zeggen, maar de luisteraar hoorde alleen een getelescopeerde versie. Coalescentie Wanneer een persoon bijvoorbeeld /behking/ (twee lettergrepen) zegt in plaats van ‘beperking’ (drie lettergrepen), wordt dit proces van overcoarticulatie, waar bij één lettergreep wordt verwijderd maar ook delen van lettergrepen in elkaar lopen om een lettergreep te vormen, ‘coalescentie’ genoemd.

1 Historie, definitie

en verklaringsmodellen

Co

Ar

Ti

Cu

La

Tie

Car

t

Claas

Figuur 1.3 – Voorbeeld van coalescentie

Binnen de coalescentie wordt onderscheid gemaakt tussen het samensmelten van aangrenzende syllaben, zoals /sArEt/ voor ‘sigaret’ of /plo:t/ voor ‘potlood’, en het samensmelten van twee aangrenzende klanken, zoals bij /va:n/ voor ‘zwaan’ of / kὰftͻk/ voor ‘kapstok’. Binnen coalescentie zijn de volgende fouten te differentiëren: segmenteringsfouten, sequentiëringsfouten en foneemfouten: ■ Segmenteringsfout: één lettergreep wordt verwijderd en delen van lettergre pen lopen in elkaar over om een lettergreep te vormen, zoals bij /implaties/ voor ‘implicaties’. ■ Sequentiëringsfout: lettergrepen staan in de verkeerde volgorde, bijvoor beeld /Magadaskar/ voor ‘Madagaskar’. ■ Foneemfout: fonemen in de lettergrepen zijn verkeerd, bijvoorbeeld /goge lijk/ voor ‘mogelijk’.

1.4.3

Hoge frequentie van normale niet-vloeiendheden

‘Ik wil … Zou ik willen … Ik had … maar laten we eigenlijk zeggen uhm … uhm … de dag van de … op het moment dat ik genezen was, was ik nog niet helemaal hersteld.’

Een hoge frequentie van zinsrevisies, onvolledige zinnen en woord- en zinsher halingen kan het voor de luisteraar erg moeilijk maken om zinnen correct te

29