Korevaar - Werken aan maatschappelijke participatie

1.3 Belangrijke pijlers van maatschappelijke participatie

van mening dat het subjectieve herstelproces de kern van herstel vormt. De herstellende zelf bepaalt of hij zich hersteld voelt – dat kunnen anderen niet voor hem doen. Natuurlijk is onderzoek naar de objectief waarneembare pro cessen – zoals vermindering van symptomen of herstel van functioneren – be langrijk en interessant, maar het eigen oordeel van de persoon over de mate of de voortgang van zijn herstel weegt, uitzonderingen daargelaten, zwaarder dan het oordeel van professionals of belangrijke anderen. Wij zien in dit boek ondersteuning van de maatschappelijke participatie van mensen met een participatieprobleem als een dienst die gericht is op rolher stel en het verwezenlijken van participatiedoelen. Risico’s nemen hoort hierbij, evenals het bieden van ondersteuning wanneer mensen falen of onvermijde lijke fouten maken. Ondersteuning bij het leren van fouten maakt mensen veer krachtiger en is relevanter dan het vermijden van risico’s, want daardoor zou den mensen bang kunnen worden om te falen. Door ondersteuning vervagen de grenzen tussen de professional en de persoon met een participatieprobleem, waardoor gelijkwaardigheid tussen partners in een meer wederkerige relatie mogelijk wordt. Ethische kwesties zijn hier nog relevanter dan in traditionele relaties tussen hulpverlener en cliënt, omdat de grenzen tussen hulpverlener en cliënt door deze vervaging van grenzen opnieuw gedefinieerd moeten worden. De rehabilitatiebenadering is ook in de toekomst onmisbaar voor participatie In de komende jaren zijn verschuivingen in de samenstelling en omvang van de Nederlandse bevolking te verwachten (zie NIDI & CBS, 2020). Deze zullen mogelijk een behoorlijke impact hebben op de manier waarop de samenleving is ingericht. De belangrijkste te verwachten verschuivingen zijn: ➜ een sterke toename van het aantal eenpersoonshuishoudens; ➜ hogere migratie (zowel asielzoekers als arbeidsmigranten); ➜ een toenemend aantal huishoudens, vooral door groei in het aantal alleen staande zeventigplussers; ➜ het effect van dubbele vergrijzing (sterke groei van het aantal tachtigplus sers); ➜ afname van de beroepsbevolking, vooral in de landelijke gebieden. Naast deze demografische veranderingen kunnen we ook verwachten dat digi talisering van contacten, robotisering en andere technologische vondsten zich in hoog tempo verder ontwikkelen. Het is niet ondenkbaar dat de scheiding tussen mensen die in de ontwikkelingen kunnen meekomen en hen die het niet kunnen bijbenen, groter wordt. Daarbij denken we vooral aan mensen met een (zeer) beperkte veerkracht of een gering oplossingsvermogen. Het participa tievermogen van kwetsbare mensen kan verder onder druk komen te staan.

25