Inkijkexemplaar Gespreksvoering in de juridische praktijk

1 Basisgespreksvaardigheden

het weigeren van een vergunning, het beëindigen van een uitkering of het opleggen van een boete: de ontvanger van dit nieuws is er meestal niet blij mee. Dat kan tot veel emoties leiden en het geven van goede gevoelsreflecties is dan van groot belang (zie hoofdstuk 10 over het slechtnieuwsgesprek). Doorvragen Het stellen van vragen is meestal noodzakelijk om de juridisch relevante infor matie van de cliënt te verzamelen en om te achterhalen wat hij wil. Afhankelijk van het doel en de fasen in het gesprek zijn er verschillende soorten vragen mogelijk. Open vragen Open vragen zijn vragen die de ander een grote mate van vrijheid geven in het formuleren van het antwoord. Ze worden ook wel aangeduid als de ‘w- en h‑vragen’ (wie, wat, waar, hoe, enzovoort). Ze leveren veel informatie op en zijn heel bruikbaar in bijvoorbeeld een intakegesprek, waarin veel informatie over de cliënt wordt verzameld. Open vragen kun je stellen wanneer er voldoende tijd is, of wanneer je iemand wilt stimuleren om zijn verhaal te vertellen en je zijn meningen, ideeën en opvattingen wilt horen. Voorbeelden van open vragen zijn: 1.6.3

‘Wat kan ik voor u betekenen?’ ‘Wat vindt u van deze woning?’ ‘Waar kan ik u mee van dienst zijn?’

■

■

■

‘Hoe gaat het met u?’

■

Je kunt ook open vragen stellen die minder ruimte bieden en meer gericht zijn op een deelgebied. Je stuurt zo naar specifiekere informatie die nog ont breekt. Voorbeelden zijn:

■ ‘Welke oplossing had u zelf in gedachten?’ ■ ‘Wat hebt u met uw werkgever afgesproken?’

‘Hoe denkt u over dit voorstel?’

■

De ‘waaromvraag’ is een aparte soort open vraag, die veel achtergrondinfor matie op kan leveren. Bijvoorbeeld over iemands motieven of acties uit het verleden. De waaromvraag kan in die zin heel bruikbaar en functioneel zijn. Let er alleen wel op dat de waaromvraag niet te confronterend wordt. Afhan kelijk van het type gesprek en het doel van het gesprek, kan iemand zich ter verantwoording geroepen voelen en zich alleen maar verdedigen. Voorbeel den van waaromvragen zijn:

■ ‘Waarom bent u naar ons toe gekomen?’

■ ‘Waarom hebt u toen geen WW-uitkering aangevraagd?’

30