Inkijkexemplaar Gespreksvoering in de juridische praktijk

1 Basisgespreksvaardigheden

van wat u …’ . Je checkt zo of je alles hebt gehoord en geeft de ander de kans om het verhaal aan te vullen of jouw samenvatting te corrigeren. De tweede vorm van samenvatten betreft het herhalen van de laatste woorden van de spreker: ‘echoën’. Wanneer iemand geregeld achter elkaar echoot, wordt dat ‘papegaaien’ genoemd. Hiermee laten we de verteller weten dat we nog steeds luisteren en hem volgen. 2 Parafraseren van de inhoud Parafraseren is een bijzondere vorm van samenvatten en is letterlijk het geven van een verduidelijkende omschrijving. Parafraseren doet de luisteraar in zijn eigen woorden. Hij laat de spreker hiermee weten dat hij hem goed heeft begrepen. Samenvatten kan ook in zijn eigen woorden; bij parafraseren echter geeft de luisteraar in andere woorden dan de spreker heeft gebruikt, weer wat er zojuist is gezegd. Een samenvatting is vaak technisch, inhoudelijk van aard. Parafraseren gaat een laag dieper dan een samenvatting. Met een parafrase voeg je nog iets toe, namelijk de clou, de kern van wat er zojuist gezegd is. Jesse (27) vertelt aan zijn zwager Malik, die jurist is, dat zijn leidinggevende Chiara hem ervan beschuldigt dat hij kantoorartikelen van zijn werk mee naar huis heeft genomen. Chiara heeft Jesse die middag naar huis gestuurd. Jesse is na een paar dagen schriftelijk opgeroepen voor een gesprek met Chiara. Jesse vertelt Malik dat zijn werkgever hem ten onrechte beschuldigt van diefstal. Hij heeft nooit kantoorartikelen zomaar mee naar huis willen nemen. Hij wilde die dag thuis werken en had daar enkele kantoorartikelen bij nodig. Jesse weet niet goed hoe hij het gesprek met Chiara aan moet pakken. Hij wil namelijk graag snel weer aan de slag. Jesse: ‘Het klopt niet. Ik heb niets gedaan!’ Malik vat het gesprek met de volgende parafrase kort samen: ‘Dus je bedoelt eigenlijk te zeggen dat er fouten zijn gemaakt en dat het allemaal op een misverstand berust?’ Parafraseren heeft zowel doelen voor de spreker als voor de luisteraar. 1 De spreker merkt dat er naar hem geluisterd wordt. Het kan verhelderend en stimulerend zijn om datgene wat hij heeft gezegd in andere woorden terug te horen. 2 De luisteraar gaat na of hij de ander goed begrepen heeft. Parafraseren kan ook riskant zijn, omdat de parafrase een bepaalde veronder stelling of kleuring kan bevatten die de spreker niet bedoelde. Wanneer dit te vaak gebeurt, loopt het gesprek dood. De spreker zal dan geen zin hebben om verder te vertellen, omdat hij toch niet begrepen wordt.

28