Inkijkexemplaar Gespreksvoering in de juridische praktijk

1 Basisgespreksvaardigheden

Stiltes in gesprekken kunnen behalve functioneel echter ook onplezierig of disfunctioneel zijn. Wanneer iemand bijvoorbeeld niets terugzegt, kan dat een gesprek erg nadelig beïnvloeden. Stiltes kunnen ook weerstand aan duiden: een cliënt heeft ergens geen zin in of spreekt niet de waarheid. Verbale communicatie Verbale communicatie betreft de woorden die zender en ontvanger uitspre ken. Om ervoor te zorgen dat de ander de boodschap ontvangt zoals die is bedoeld, is het uiteraard van belang dat de zender deze helder en duidelijk verwoordt. Daarnaast is er echter ook een grote rol weggelegd voor de ont vanger. Door goed naar de ander te luisteren, zijn woorden samen te vatten en vragen te stellen ter verheldering, wordt een optimale communicatie bewerkstelligd. Luisteren, samenvatten, doorvragen (LSD) In elk professioneel gesprek moet je dus behalve goed kunnen verwoorden wat je wilt zeggen, ook goed kunnen luisteren naar wat de ander te zeggen heeft. Dat moet je samenvatten en daarop kun je vervolgens doorvragen. In deze paragraaf behandelen we eerst de belangrijkste vaardigheden, luiste ren, samenvatten en doorvragen (LSD), en daarna de overige verbale vaardig heden. Hoewel luisteren een overwegend non-verbale vaardigheid is, zijn er ook verbale aspecten aan verbonden en kan dit niet los worden gezien van de drie-eenheid LSD. Luisteren In principe kan iedereen luisteren. Toch is écht luisteren naar iemand voor sommige mensen een lastige zaak. We kennen allemaal wel een vriend, vrien din, familielid of collega die niet goed kan luisteren. Je merkt dat de ander bijvoorbeeld wegdraait en geen oogcontact met je maakt als je iets aan het vertellen bent. Vaak controleren we onze gesprekspartner om te kijken of hij luistert. Dat doen we door controlevragen te stellen zoals ‘Begrijp je?’ en ‘Heb je net gehoord wat ik zei?’. Luisteren vereist dat de ontvanger van de boodschap zijn oordeel of advies even uitstelt of achterwege laat. Bij goed luisteren is de ontvanger gericht op de zender. Hij laat hem op non-verbale wijze zien en op verbale wijze horen (‘verbaal volgen’) dat hij luistert. 1.6.1

1.5

1.6

26