Inkijkexemplaar Gespreksvoering in de juridische praktijk

1 Basisgespreksvaardigheden

1.2

De definitie van communicatie

Communicatie tussen mensen is een proces van actie en reactie. Er zijn vele definities van communicatie, wij hanteren de volgende: Communicatie is het uitwisselen van informatie, een proces waarbij een zender een boodschap aan een of meer ontvanger(s) aanbiedt. Voorwaarde bij communicatie is dat de ontvanger van de boodschap door middel van terugkoppeling aan de zender laat blijken of hij de boodschap heeft ontvangen en begrepen.

zender A

boodschap

zender B

zender A

boodschap

zender B

feedback

Figuur 1.1 Communicatieproces (De Best, 1997)

Communicatie is dus tweerichtingsverkeer tussen de zender en de ontvanger. De zender is degene die iets zegt of op een non-verbale manier iets over brengt. Hij wil de ander (de ontvanger) iets duidelijk maken of heeft een vraag of een verzoek. Dat noemen we dan de boodschap. De zender kan met zijn non-verbale houding en vaardigheden en met zijn verbale vaardigheden de ander beïnvloeden en het gesprek sturen. De ontvanger is degene die luistert. Hij zal verbaal of non-verbaal, bijvoor beeld door te knikken, aangeven dat hij de zender begrijpt. Doordat er bij communicatie sprake is van interactie tussen de zender en de ontvanger, geldt dat ook de ontvanger met zijn verbale of non-verbale reactie de ander en het gesprek beïnvloedt. Wanneer de zender alleen aan het woord is en niet weet of de ontvanger hem heeft gehoord en begrepen, is er geen sprake van effectieve communicatie. De zender heeft de feedback van de ontvanger nodig om te weten te komen of zijn boodschap al dan niet goed is overgekomen. Als de boodschap niet goed is overgekomen, is er sprake van ruis.

18