Kwantitatief onderzoek voor journalisten - Joris Boonen & Mark Pluymaekers

1.2 Kwantitatief onderzoek in zeven stappen

wilt vertellen over een fenomeen dat zich voordoet onder een bepaalde groep in de maatschappij. Hoe groot of indrukwekkend een dataset ook is, je kunt dat fenomeen (bijna) nooit onderzoeken bij de hele groep, maar meestal alleen bij een selectie van de populatie: de steekproef . Die steekproef moet een goede afspiegeling zijn van de populatie. Dat is cruciaal voor de kwaliteit van het onderzoek en voor het verhaal dat je gaat vertellen. Bij die steekproef wordt zo’n fenomeen op een kwantitatieve manier gemeten. Dat kan op veel verschillende manieren, variërend van de kennis van politiek op een schaal van 0-10 tot het gemiddelde uurloon dat een jongere krijgt bij een studenten baan. Nagenoeg alle maatschappelijke fenomenen zijn kwantitatief te meten. Wat daarvoor nodig is, is een instrument . Maar hoe wordt zo’n instrument samenge steld? Aan de ene kant heb je een goede definitie nodig van je te meten begrip: Wat is kennis van politiek? Wat is racisme? Wat is smartphoneverslaving? Vervolgens moet je een duidelijk beeld hebben van hoe dat in getallen kan worden weerge geven. Daarom is ook het instrument een belangrijke schakel in de keten, en dus essentieel voor de kwaliteit van het onderzoek. De dataverzameling is de volgende stap in het proces. Ook hier wil je als journa list informatie over, want het kan een behoorlijk verschil maken waar, wanneer en hoe de gegevens zijn verzameld. Is kennis van politiek bijvoorbeeld net voor of pas een jaar na de verkiezingen gemeten? Heeft iedereen alle vragen hierover volledig ingevuld, en wat gebeurde er als iemand daar geen zin in had? Zijn er herinneringen gestuurd naar respondenten die niet wilden deelnemen? Wanneer de eerste vier schakels van de onderzoeksketen doorlopen zijn, is het tijd voor de analyse : het interpreteren van de data. Daarbij speelt statistiek een be langrijke rol. Worden de juiste analyses gedaan om inzicht te krijgen in effecten, verbanden, verschillen of trends? Hoe zeker kunnen we zijn over de uitkomsten? Dat zijn zaken die in stap vijf duidelijk worden. Na de analyse worden de bevindingen vertaald in een format dat een duidelijk en vlot leesbaar beeld schetst van de uitkomsten van het onderzoek. Dat gebeurt meestal aan de hand van een tabel, een figuur of een (interactieve) grafiek. Deze stap van analyse naar rapportage is meteen ook een belangrijk selectiemoment. Hier wordt niet alleen bepaald welke resultaten worden getoond, maar ook hoe ze worden gevisualiseerd – en dus ook hoe ze uiteindelijk worden gepercipieerd door de lezer. Aan de hand van die keuzes en visualisaties vertel jij als journalist ten slotte het verhaal . Een verhaal dat niet langer gaat over de steekproef of de specifieke gemid delden of percentages, maar over het grotere plaatje. Je wilt een antwoord formule ren op de vraag in welke mate Nederlandse jongeren op de hoogte zijn van politiek. Je wilt een nieuwe trend of ontwikkeling bespreken die verder gaat dan de cijfers in

19