Kwantitatief onderzoek voor journalisten - Joris Boonen & Mark Pluymaekers

Kwantitatief onderzoek voor journalisten

Ook neemt door de enorme hoeveelheid data de kans toe dat we er patronen in gaan ontdekken die eigenlijk niet bestaan, en dat we op basis daarvan verkeerde beslissingen nemen. Uit vergelijkingen van tweedehandsauto’s bleek bijvoorbeeld dat oranje voertuigen minder vaak technische problemen hebben dan wagens met een andere kleur. Je kunt er allerlei verklaringen voor bedenken, maar de vraag is of zo’n statistisch verband, dat waarschijnlijk is gevonden met behulp van automatisch gegenereerde analyses van een hele grote dataset, ons echt iets leert over de kwaliteit van auto’s. Juist vanwege de manier waarop de analyse tot stand is gekomen, is de kans groot dat dit patroon berust op toeval. Helaas verschijnen er bijna dagelijks nieuwsberichten met dit soort grote conclusies op basis van ontoereikende data of onjuiste analyses. Van journalisten wordt verwacht dat ze zich een gefundeerde mening kunnen vor men over de inhoud en de kwaliteit van data, en over het belang daarvan voor hun publiek. Aan de ene kant moeten ze het inzicht en de middelen hebben om diegene die de data aanlevert kritisch te bevragen op de kwaliteit ervan. Aan de andere kant moeten ze zelf een weloverwogen selectie kunnen maken uit de data, om een jour nalistiek product te kunnen maken dat niet alleen recht doet aan de werkelijkheid, maar ook begrijpelijk en aantrekkelijk blijft voor de doelgroep. Daarom is kennis van kwantitatief onderzoek zo belangrijk voor journalisten. Zeker in een tijd waarin de geloofwaardigheid van journalisten steeds vaker openlijk ter discussie wordt gesteld, is het van groot belang dat journalisten de juiste tools weten te gebruiken om correct te rapporteren over verzamelde gegevens. Het doel van dit boek Met dit boek willen we (toekomstige) journalisten concrete en praktische hand vatten aanreiken om de kwaliteit en relevantie van kwantitatief onderzoek goed te kunnen inschatten. We hebben aandacht voor de verschillende stappen in het kwan titatieve onderzoeksproces en geven per stap aan wat de valkuilen zijn, waar je als journalist alert op moet zijn en hoe je verantwoord en duidelijk kunt rapporteren over het onderzoek. We schrijven dit boek vooral vanuit de leefwereld van een journalist. Daarbij maken we geen onderscheid tussen studenten journalistiek en professionele jour nalisten. We gaan ervan uit dat studenten die dit boek lezen de ambitie hebben om professionele journalisten te worden en dat journalisten die dit boek lezen de ambitie hebben om nog beter te worden in hun vak. Je hoeft geen professionele on derzoeker te zijn om goed te kunnen schrijven over onderzoek. We willen je vooral op weg helpen om die onderbouwde mening te vormen die je als journalist nodig hebt om niet ‘just another person with data’ te zijn.

12