Cyrilla van der Donk en Bas van Lanen - Praktijkonderzoek in de school

Een inleiding op praktijkonderzoek

1

Er zijn verschillende visies op wat onderzoek is en aan welke kwaliteitseisen het moet voldoen. In dit inleidende hoofdstuk schetsen we het algemene kader voor praktijkonderzoek. We beginnen in paragraaf 1.1 met een positiebepaling van praktijkonderzoek. In paragraaf 1.2 bespreken we de kernactiviteiten. De kernactiviteiten vormen de rode draad in dit boek en worden stap voor stap behandeld in de hoofdstukken 3 tot en met 9. In paragraaf 1.3 werken we de verschillende onderzoeksfuncties uit. In paragraaf 1.4 beschrijven we de ken merken van praktijkonderzoek. De spelregels waaraan het onderzoeksproces is gebonden, bespreken we in paragraaf 1.5. We sluiten het hoofdstuk af met een samenvatting (paragraaf 1.6) en een aantal oefeningen (paragraaf 1.7). Onderzoek doen is nauw verbonden met leren en ontwikkelen en ligt aan de basis van ons bestaan. In ons leven zijn we voortdurend bezig vragen te stel len, waarnemingen en ervaringen te verzamelen, verbindingen te leggen, te reflecteren op het eigen handelen en ideeën uit te wisselen (Dow, 2000). Veel van deze activiteiten blijven onbewust en maken deel uit van onze dagelijkse leefpatronen. Onderzoek doe je als je iets (nieuws) te weten wilt komen: je hebt vragen over een verschijnsel, maar (nog) geen antwoorden. Als je bewust via een bepaalde systematiek antwoord probeert te krijgen op je vragen, heet dat intentioneel leren . Dit boek richt zich op onderzoek vanuit een expliciet gefor muleerde leerintentie. Het belang van een onderzoekende beroepshouding Zowel in de lerarenopleidingen als in de scholen wordt belang gehecht aan een onderzoekende houding van leraren. In een organisatie waarin het leren van leerlingen centraal staat, heeft de leraar een belangrijke voorbeeldfunctie. Klarus en Folker (2008) benadrukken dat een onderzoekende houding niet alleen van belang is voor de leraar zelf, maar juist ook als voorbeeld dient voor de ontwikkeling van de leerlingen op school. Een onderzoekende hou ding houdt in dat je je bij de uitvoering van je beroep voortdurend afvraagt of Een positiebepaling van praktijkonderzoek

1.1

1.1.1

25