Verstaanbaar Nederlands in zeven stappen - Goedegebure

5 Verbonden spraak

Een cursiste viel in onze groepsles op door haar slechte verstaanbaarheid. Haar hoge spreektempo maakte het haast onmogelijk om haar uitspraak te verbeteren. Tijdens een gesprek hierover vroeg ik of ze in haar moedertaal ook zo snel sprak. Het antwoord was: ‘Nee, maar ik wil graag vloeiend Nederlands spreken.’ Toen ze eenmaal begreep dat vloeiend spreken niet hetzelfde is als snel spreken, kwam er meer rust in haar uitspraak en verbetering in haar verstaanbaarheid. Wat is verbonden spraak? De letters die we lezen, verbinden we tijdens het spreken volgens een vast patroon. Dit noemen we verbonden spraak (assimilatie). Spaties bestaan niet in gesproken taal: we plakken veel klanken aan elkaar, met variatie in lengte (klemtoon) en toonhoogte (intonatie) en hier en daar een pauze. Veel mensen denken dat verbonden spraak hetzelfde is als ‘plat praten’ of slordig spreken. Dat klopt niet. Verbonden spraak is een normaal ver schijnsel in elke taal. Dit hoofdstuk gaat over belangrijke processen in het Nederlands: ■ eindverscherping: de letters -d en -b aan het eind van een woord klinken als een [t], of [p]; ■ de invloed van klanken op elkaar binnen een woord en tussen woorden. Waarom verbonden spraak? Kennis van de processen van verbonden spraak in het Nederlands helpen de anderstalige om op een natuurlijke, ‘Nederlandse’ manier te spreken. Veel anderstaligen hebben de neiging om woorden los van elkaar uit te spreken. Dit vertraagt de spraak en is nadelig voor het spreekritme en maakt de uit spraak onnatuurlijk netjes.

75