Verstaanbaar Nederlands in zeven stappen - Goedegebure

1 De basis: lettergrepen en klanken

Lettergrepen tellen is een van de onderdelen van mijn uitspraakscreening. Veel cursisten blijken hier moeite mee te hebben. Vooral, en dat is misschien onver wacht, bij korte woorden. Zo wordt het woord ‘krant’ door veel cursisten als drie lettergrepen geteld: ‘k-ran-t’. Een verkeerde waarneming van lettergrepen leidt vaak tot een verkeerde uitspraak: ‘ke-ran-te’ en dus tot een slechte verstaanbaar heid. Wat zijn lettergrepen? Een Nederlandse lettergreep bestaat uit één klinker met daaromheen geen, een of meerdere medeklinkers. Waarom lettergrepen? Lettergrepen vormen de basis van de woorden. Ze zijn de dragers van klem toon, ritme en intonatie en dus heel belangrijk voor de verstaanbaarheid. Het toevoegen of weglaten van lettergrepen op onverwachte plekken zet de luisteraar op het verkeerde been. Invloed van de moedertaal In de meeste talen is de klinker de basis van de lettergreep, maar de opbouw van lettergrepen is in elke taal een beetje anders. In bijlage 5 staat een over zicht van de lettergreepstructuur van zes talen. In het Nederlands kunnen wel drie medeklinkers aan het begin van een lettergreep staan, en vier aan het eind. In veel talen bestaat een lettergreep alleen uit een beginmedeklinker, een klinker en eventueel nog een eindmedeklinker. Harde medeklinkers aan het eind van een woord komen in zulke ‘zachte talen’ niet voor.

27