Iris Kamp, Janneke de Jong-Slagman en Peter van Duijvenboden - Jeugdliteratuur en didactiek

1  Wat is jeugdliteratuur?

gendeel. Er wordt kwaliteit aan toegekend. Hun gedichten worden toegankelijk en tóch zeer de moeite waard gevonden. Uiteindelijk herken je gedichten vooral aan de bladspiegel. Zinnen worden met een zogenoemde ‘harde return’ over meer dan één regel verdeeld en dat heeft een bepaald effect. Poëzie heeft als extra dimensie dat ze ook voorgedragen en zelfs op muziek gezet kan worden. Sinds de songteksten van Bob Dylan hem in 2016 de Nobelprijs voor literatuur hebben opgeleverd, is het besef geworteld dat poëzie ook gezongen kan worden. Rap en spoken word zijn zelfs meer bedoeld voor performance dan om gelezen te worden. De jeugdpoëzie van (onder anderen) Willem Wilmink en Hans Dorrestijn is bekend geworden door de ge

zongen versie in de tv-serie De Stratemakeropzeeshow (1972-1974). Ook de kindergedichten van Annie M.G. Schmidt zijn vaak op muziek gezet. Welke poëzie nu wel en welke niet literair is, is een vraag die je op verge lijkbare wijze kunt beantwoorden als de vraag welk proza literair genoemd kan worden. Ook hier zijn voorspelbaarheid en verrassing de sleutelwoor den.

1.7

De schrijversintentie en de functies van literatuur

Vragen naar het waarom van jeugdliteratuur is vragen naar het nut ervan. Je kunt in dat verband naar twee verschillende aspecten kijken: de schrijvers intentie en de functie van literatuur . De schrijversintentie is de bedoeling die de schrijver met zijn boek heeft. Welke bedoeling de schrijver heeft, is lang niet altijd duidelijk. Als hij nog leeft, kun je ernaar vragen, maar zelfs dan is het maar de vraag of hij zich ook werkelijk aan zijn bedoelingen gehouden heeft. Vooral in de negentien de eeuw was de schrijversintentie wel heel duidelijk: pedagogisch. De schrij ver heeft een boodschap: hij (meestal een dominee of een schoolmeester) wees zijn jonge lezers nadrukkelijk de goede weg in het leven, verpakt in een hopelijk spannend verhaal, wetend dat zijn lezers vatbaarder waren voor een avontuur dan voor een stichtelijke boodschap. Het was natuurlijk wel

30