Sterk met een vitaal netwerk - Scheffers

1 • De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

De nadruk ligt veel meer op de eigen verantwoordelijkheid, onderlinge saamho righeid en zorg van de burgers voor elkaar, in plaats van dat burgers met al hun vragen direct een beroep kunnen doen op professionele hulp. Voor de uitvoering van de Wmo worden daarom de volgende uitgangspunten gehanteerd: ą Zelfredzaamheid: mensen zijn zo veel mogelijk verantwoordelijk voor zichzelf, en vervolgens verantwoordelijk voor elkaar . Als iemand voldoende draagkracht heeft of een netwerk om zich heen met voldoende draagkracht, kan hij zelf, of in onderling overleg met zijn netwerk, de benodigde ondersteuning rege len. Het motto is ‘niet leunen, maar steunen’. ą Participatie: bevorderen van deelnemen aan het maatschappelijk verkeer . Dit sluit aan bij het streven naar het bevorderen van leefbaarheid en sociale co hesie. In een goed functionerende civil society zijn bewoners bij elkaar be trokken en bieden ze elkaar informele zorg. Daarbij gaat het om het aan wezige sociaal kapitaal van mensen en hun onderlinge band (zie paragraaf 4.2.1 en 4.2.2). Dit systeem van vrijwillige verbanden valt buiten de sfeer van gevestigde verbanden zoals de overheid of markt en familie- of vriendenver banden. De civil society gaat uit van betrokkenheid van burgers bij de publieke zaak, minder overheidsbemoeienis en versterking van gemeenschapszin en tole rantie. Een mens is echter zo sterk als zijn hulpbronnen. Volgens de ecolo gische visie ontstaan problemen namelijk niet doordat een persoon slecht functioneert of de omstandigheden ongunstig zijn, maar doordat hij in zijn omgeving niet meer over de contacten of hulpmiddelen beschikt die hij no dig heeft om zijn problemen op te lossen. Daarom verloopt de betrokkenheid van burgers niet altijd spontaan, of zijn het altijd dezelfde mensen die als eerste klaarstaan. Toch doet de gemeente een groter beroep op solidariteit en vrijwillige inzet van mensen dan voor heen. Verschillende gemeenten hebben steunpunten voor vrijwilligers op gezet en participatiemakelaars (frontliniewerkers, sociale makelaars) aange steld. Zij stimuleren mensen zich in te zetten voor de wijk en elkaar te helpen. Want wanneer mensen zelf bijdragen aan een oplossing, beklijft deze beter. Mensen kunnen participeren door bijvoorbeeld vrijwilligerswerk te doen (in wijkgebouwen, sportclubs), een tuin in de wijk te helpen onderhouden, zich aan te sluiten als ‘maatje’ of buddy, elkaar hulp en ondersteuning te bieden of door mantelzorg te verlenen. ą De gemeenten bieden maatwerkvoorzieningen voor kwetsbare mensen . Deze voorzieningen zijn aanvullend op wat mensen zelf kunnen (eigen kracht) en/of in samenwerking met hun netwerk en algemene voorzieningen (zoals maaltijdverzorging, klussen- en/of boodschappendienst, buurthuiswerk). Pas als daaruit onvoldoende ondersteuning komt, komt er professionele

30