Arnold Bronkhorst, Jens van der Kerk & Nicolette Schipper-van Veldhoven - Een pedagogisch sportklimaat

1 Een pedagogisch en veilig sportklimaat

1.6.1 Micro-invloedssfeer – de training: de rol van de trainer/coach De kwaliteit van de relatie tussen trainer/coach en sporter(s) is de belangrijkste schakel in het creëren van een pedagogisch sportklimaat. Het is de belangrijk ste conditie waarlangs het gedrag van de sportende jeugdige(n) wordt beïnvloed (Claringbould, 2011). Van belang is dat trainers en coaches beseffen dát zij een grote invloed hebben: dat zij altijd opvoeden (bewust of onbewust) en dat het daarom nodig is dat zij aandacht hebben voor het eigen handelen, leren reflec teren op dit eigen handelen (zodat de kwaliteit van de relatie kan verbeteren), en gericht zijn op het ontwikkelen van jeugdigen in en door sport. In de jeugdsport wordt van trainers en coaches verwacht dat zij over pedagogi sche bekwaamheden beschikken. Een trainer/coach voldoet dan aan: ■■ kenniseisen: hij beschikt bijvoorbeeld over kennis over ontwikkelingsfasen van jeugdigen (ontwikkelingsgericht klimaat), hij weet wat pedagogisch han delen inhoudt, en weet hoe succeservaringen te creëren (motivationeel kli maat); ■■ kunde-eisen: hij kan onder meer vertrouwen wekken, gedragsproblemen be spreken, en sociale steun en veiligheid bieden (zorgzaam klimaat, sociaal vei lig klimaat). In de georganiseerde sportpraktijk wordt echter de opvoedkracht van de sport overgelaten aan de vele goedbedoelende vrijwilligers, die vaak hooguit een tech nische training over de sport hebben moeten volgen vanuit de bond. Het wordt aan hun toevallige (on)bekwaamheid overgelaten welke kracht van sport wordt aangeboord. Ook onder de professioneel geschoolde leraren en/of trainers, af komstig van academies voor lichamelijke opvoeding en/of mbo-opleidingen sport en bewegen, is er vaak meer oog voor vakinhoudelijke bekwaamheden (be heersing van de inhoud van onderwijs/training) en vakdidactische bekwaamhe den (het leerbaar maken van de vakinhoud, vertaald in leerplannen en -doelen) van de leraren en trainers. Een goede didactische trainer, dus een trainer die zijn vak verstaat, hoeft nog geen pedagogisch bekwame trainer te zijn! Van pedago gisch bekwame trainers wordt gevraagd dat zij een veilig, ondersteunend en sti mulerend leerklimaat kunnen realiseren (Schipper-van Veldhoven, 2016). Deze trainers snappen dat het trainen van jeugdigen een vak apart is en dat zij zich daarin moeten en kunnen verdiepen. ‘Millions of children and young people take part in sport and physical activity across Europe every day. However, the majority of their coaches are either not qualified or hold lower level generic qualifications that do not prepare them specifically to work with this age-group’ (Fix et al., 2017, p. 6).

32

deel 1 • introductie

Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online