Healthy ageing - wiekens

1.4 • Gezond ouder worden gedurende de levensloop

Per levensfase en per doel in het kader waarvan je als gezondheidsprofessi onal een bijdrage kunt leveren aan healthy ageing, heb je uitgebreidere of minder uitgebreide indelingen nodig om ondersteuning te kunnen bieden die bij de levensfase past. Een jeugdverpleegkundige die werkzaam is bij een consultatiebureau, heeft bijvoorbeeld een gedetailleerdere indeling van de zuigelingenfase nodig om in te schatten of de groei en ontwikkeling goed verlopen. Voor deze doeleinden worden gedetailleerde groeigrafieken en gewichtscurven opgesteld om bijvoorbeeld in te schatten of de baby vol doende voeding binnenkrijgt. Een ander voorbeeld is een professional die voor oudere mensen een gezondheidsbevorderende interventie op wil stel len. Voor deze professional is het verstandig om informatie te zoeken over de ontwikkelingen die in de ouderdom plaatsvinden. Een voorbeeld van derge lijke informatie staat in tabel 1.3.

D e e l 1

Tabel 1.3 Ontwikkelingen die oudere mensen mee kunnen maken (vertaald en aangepast uit Lim, Schneider en Janicke, 2014)

Domein

Gebied

Overwegingen voor het opstellen van gezondheids bevorderende interventies Toegenomen levensverwachting met vergrijzing van de bevolking in westerse samenlevingen. Vrouwen leven gemiddeld langer dan mannen. De levensverwachting is afhankelijk van onder meer de sociale status, de etniciteit en de nationaliteit. Afname van het gewicht van de hersenen en neuronen versnelt na het 60e levensjaar. Het autonome zenuw stelsel werkt steeds inefficiënter. De vijf zintuigen (sensorisch zenuwstelsel) gaan achteruit, wat gepaard gaat met beperkingen (bijvoorbeeld een afname van sociale activiteiten als het gehoor achteruitgaat) en een toename van ongelukken. Hartslag minder krachtig, wat zich vertaalt in een verminderde bloedcirculatie en hartfalen; de long capaciteit kan met de helft verminderen, wat resulteert in minder zuurstofaanbod aan de organen. Verminderde behoefte aan slaap. Vroeger naar bed en vroeger opstaan. Slaapproblemen komen vaker voor. Verminderde opname van voedingsstoffen die de botten en het immuunsysteem ondersteunen. Minder beweging waardoor vermindering van de fysieke prestaties, het functioneren van de hersenen en de zelfwaardering. Ernstige ziekten treden vaker op, verminderd sociaal netwerk. Hangt af van onder andere de sociaal-economische status en de etniciteit.

Fysiek functioneren

Levens verwachting

Zenuwstelsel

Cardiovasculair systeem

Immuun systeem Effectiviteit van het immuunsysteem daalt. Slaap

Voeding en beweging

Ziekte en (chronische) zorg

25