Carin Wevers - Kan ik daar wat aan doen?

1.1 • Inleiding

‘En toen vroeg de Heer aan Kain: “Waar is uw broeder Abel?” En Kain zei: “Ik weet het niet, ben ik mijn broeders hoeder?”’ (Genesis 4:9) ‘Vroom is wie gelooft in God, in de laatste dag, in de engelen, in het boek en in de profeten en wie zijn bezit, hoe lief hij dat ook heeft, geeft aan de verwanten, de wezen, de behoeftigen, aan hem die onderweg is, aan de bedelaars en voor de [vrijkoop van de] slaven, en wie de salat (het gebed) verricht en de zakat geeft.’ (Soera 2:177) ‘Maar een vriend gun je het beste. Niet omwille van het genot, niet omwille van het nut, maar opdat het hem oprecht goed gaat.’ (Aristoteles) Wie een brandend gebouw in rent om anderen het leven te redden, is een held. Wie geld geeft aan een bedelende moeder met kind is barm hartig en wie een huilend kind troost of voor zijn zieke moeder zorgt, is zorgzaam. We nemen de wereld, onszelf en de anderen niet alleen maar als een gegeven; we vinden er ook iets van. We vellen normatieve oor delen over vrijwel alles wat mensen dagelijks doen: hoe ze zich gedra gen in het verkeer en de liefde, hoe ze hun kinderen opvoeden en hoe ze met zichzelf en de gemeenschap omgaan. We geven daarmee aan wat we bewonderen of minachten, goedkeuren of verwerpen, stimuleren of afraden. En voor onze oordelen (die goed of slecht, oppervlakkig of goed doordacht kunnen zijn) hebben we goede of minder goede redenen. De Griekse filosoof Aristoteles (384-322 v.Chr.) noemt dit vermogen tot oordelen de logos oftewel de rede en het is precies dit vermogen dat ons volgens hem onderscheidt van dieren. Het feit dat de mens over de rede beschikt, maakt hem geschikt om in georganiseerde samenlevingsver banden zoals een staat te leven. Mensen kunnen met elkaar afspraken maken, opvattingen over hun gezamenlijk leven delen en de ideeën over wat het leven goed of zinvol maakt aan elkaar voorleggen. Mensen wil len niet alleen leven, ze willen een góéd leven en alleen de mens kan oordelen over de kwaliteit van zijn eigen leven en dat van anderen.

deel 1

1.1 Inleiding

logos in de praktijk: Barack Obama

vooronderstellin gen, standpunten en argumenten

In alle culturen en in alle tijden hebben scherpzinnige geesten nage dacht over de kwaliteiten die iemand tot een goed mens maken en over

29