Joost van Iersel en Dienie van Wijngaarden-de Bodt - Samen werken aan gezondheid

1.2 Verschillende perspectieven op gezondheid

is, dus wat we er met zijn allen van vinden, blijft bij de definitie van de WHO buiten beschouwing. In de praktijk spelen deze twee elementen echter al tijd beide een rol. Het is immers de werknemer die zich ziek kan melden, maar de arts en vervolgens de werkomgeving die een uitspraak doet over de rechtmatigheid hiervan. Ook al voelt een cliënt zich altijd moe, zoals bij het chronischevermoeidheidssyndroom, het is toch aan de verzekeraar om criteria op te stellen over de erkenning van de klachten en te bepalen of de werknemer recht heeft op een uitkering vanuit de ziektewet of arbeidson geschiktheidswet. Het individu en het collectief waarin het individu functio neert zijn voortdurend in dialoog over ziekte en gezondheid. In het Engels worden voor de duiding van ziekte dan ook drie termen gebruikt: illness , sickness en disease . Illness geeft het gezondheidsperspectief van de cli ënt aan (het individuele lekenperspectief), disease is de duiding die een arts geeft aan de ziekte (het specialistische perspectief) en sickness staat voor het ziektegedrag van de cliënt (het sociale aspect). In dit boek gaan we uit van deze drie verschillende perspectieven. We bespreken de drie perspectieven op ge zondheid uitgebreid in paragraaf 6.3.3. In hoofdstuk 7 bespreken we de bete kenis van deze drie perspectieven voor de interactie met de cliënt en met de gezondheidswerkers waar de sociaal werker mee samenwerkt. Door deze, onzes inziens terechte, kritiek is de definitie van de WHO onder druk komen te staan en past deze steeds slechter bij de praktijk van de gezondheids zorg. Behalve de genoemde kritiek speelt ook de veranderende samenleving een rol in de herbezinning op wat gezondheid is en wat het bepaalt. Belangrijk hierbij zijn het toegenomen welvaartsniveau, de daardoor veranderde levens stijl en de veranderde prevalentie en incidentie van ziekten. Bij de totstandko ming van de WHO-definitie waren infecties en traumata grote gezondheidsbe dreigers. Door de komst van goede antibiotica en aandacht voor preventie en veiligheid zijn deze ziekteoorzaken grotendeels teruggedrongen. De toenemen de dubbele vergrijzing (meer ouderen die steeds ouder worden, zie ook para graaf 2.1.1) en een sterke toename van de hoeveelheid chronische ziekten (zie paragraaf 2.1.2) en welvaartsziekten zijn nu de nieuwe gezondheidsbedreigers.

Opdracht 1.2b Carlitos meldt zich bij jou als sociaal werker om de last die hij nog ondervindt uit zijn enigszins getroebleerde jeugd met je te bespreken. Hij wil de kansen op een gelukkige relatie met zijn nieuwe vriendin vergroten. • Wat zou je met Carlitos willen bespreken als je kijkt vanuit het perspectief van de definitie die de WHO geeft voor gezondheid? • Is er een verschil in de onderwerpen die je wilt bespreken als je je antwoord vergelijkt met je antwoord bij opdracht 1.2a?

25