Jan Bekker en Toby Witte - Jeugdprofessionals en transformerend jeugdbeleid

1.1  Beleid en overheid

nieuw uitvalt. Preventief beleid is het voorkomen van een ongewenste situatie door voortijdig maatregelen te nemen; door bijvoorbeeld in een vroeg stadium bepaalde risico’s in te schatten bij leerlingen en daarop in te spelen, kan voortij dig schoolverlaten deels worden voorkomen. Preventief en curatief beleid han gen met elkaar samen, denk maar aan de uitdrukking ‘Beter voorkomen dan genezen’. Repressief beleid bestaat uit het onderdrukken, beteugelen of bedwin gen van een ongewenste (acute) situatie. Het toepassen van drang- en vooral dwangmaatregelen in het jeugd- en gezinsbeleid is hiervan een voorbeeld. Zo kunnen ernstige probleemgezinnen via de Raad voor de Kinderbescherming en de kinderrechter een gezinscoach opgelegd krijgen. Deze gezinnen zijn ver plicht de hulpverlening te accepteren. We hebben al een aantal keren het begrip ‘overheid’ laten vallen. Iedereen heeft wel een beeld en idee wat er met overheid wordt bedoeld: de gedachten gaan al snel uit naar ambtenaren, bureaucratie (regels) en politici. Gek genoeg bestaat de overheid niet; veelgehoorde opmerkingen als ‘de verantwoordelijkheid van het bestrijden van jongerenoverlast ligt bij de overheid’ raken eigenlijk kant noch wal. Welke overheid wordt hiermee bedoeld? En gaat die overheid daar wel over? Anders gezegd: er zijn meerdere en vooral verschillende overheden die met jongerenoverlast te maken hebben. In hoofdstuk 2 gaan we dieper in op deze complexiteit, maar hier volstaan we met de volgende opmerking: De overheid vormt het hoogst bevoegde gezag op een bepaald territorium of grondgebied en bestaat uit bestuurders, bestuursorganen en het ambte lijke apparaat. Zoals je ziet is dit een rijkelijk vage en zeer ruime beschrijving van het begrip overheid. De belangrijkste kerntaken van de overheid zijn tot op heden: 1 zorgen voor openbare orde en veiligheid; 2 zorgen voor sociaaleconomische zaken als werkgelegenheid, sociale zeker heid en arbeidsomstandigheden; 3 zorgen voor sociaal-culturele zaken als welzijn, onderwijs, volksgezondheid en kunst. Een discussie die al enige tijd gevoerd wordt, is in hoeverre en hoe intensief overheden zich willen, moeten en mogen bemoeien met het wel en wee van de burgers en jongeren.

THEORIE

19