Herman Blom en Siep van der Werf - Migranten in de Nederlandse samenleving

Inleiding

Dit boek biedt een inleiding in de dilemma’s van de Nederlandse multi-etnische samenleving. Nederlanders behoren – ondanks de ongelijkheid en spanningen in onze samenleving – in internationale rankings van geluksscores (welzijn) en inkomen (welvaart) tot de top. Inzicht in de ontwikkeling en de dynamiek van de multi-etnische samenleving maakt het mogelijk instrumenten te ontwikke len om Nederland nog leefbaarder en waardevoller te maken. Wanneer we in dit boek over migranten spreken, dan gaat het over immigranten die naar Ne derland zijn gekomen. Het thema is immers: migranten die in de Nederlandse samenleving voor kortere of langere tijd en met uiteenlopende motieven hun plaats van verblijf hebben gekozen. Migratie verrijkt Nederland op zowel economisch als cultureel gebied, zo blijkt uit bijvoorbeeld de bijdrage van vluchtelingengroepen als de hugenoten in de zeventiende eeuw, maar veel burgers, politici en wetenschappers vinden dat momenteel allerminst vanzelfsprekend. Anders dan lang (tot in de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw) werd gedacht, leidt migratie echter niet vanzelfsprekend tot louter positieve ontwikkelingen. Zo blijken fundamen tele Nederlandse waarden als pluralisme en verdraagzaamheid bij een deel van de migranten op weerstand te stuiten. Ook wordt het beeld dat migranten in Nederland sinds de jaren zestig de welvaart hebben vergroot al jarenlang in diverse onderzoeksrapporten gelogenstraft. In economisch opzicht staat tegen over de economische verrijking bij geslaagde integratie de bedreiging van de welvaart bij minder of niet-geslaagde integratie. Aan het ideaal van de American dream werd het beeld ontleend dat migran ten het weliswaar moeilijk zouden hebben, maar dat hun kinderen de vruchten zouden plukken van de migratie en dat hun kleinkinderen zouden kunnen leven als autochtone Nederlanders. De verschillen tussen autochtonen en migranten en hun kinderen zouden steeds kleiner worden. Voor ambitieuze migranten zou na een afgeronde opleiding een zekere plaats op de arbeidsmarkt in het ver schiet liggen, net als een eigen woning en goede toekomstverwachtingen voor hun kinderen. Die ambitie werd overigens ook gezien als een vanzelfsprekend kenmerk van mensen die de moeite nemen om hun land van herkomst in te ruilen voor Nederland. Er werd ook verondersteld dat de cultuur van migranten zich zou ontwikkelen in de richting van meer aanpassing aan alle fundamentele waarden van de Nederlandse samenleving. Om het met een spreekwoord uit de geschiedenis van Duitse emigranten duidelijk te maken: ‘De eerste generatie

9