Gerda van Straten, Margot Scholte en Ard Sprinkhuizen - Dichterbij de basis

inleiding

wordt het cyclisch werkproces uitgelegd en de zes verschillende taken die daar bij horen. Het cyclisch werkproces wordt in de dagelijkse praktijk gehanteerd en helpt om greep te krijgen op de situatie van de cliënt(en). Het is flexibel toe pasbaar, dat wil zeggen dat het zo is ingericht dat het zich in de praktijk naar eigen professioneel inzicht laat ‘kneden’. Het is dus – en het is goed om dat te benadrukken – geen blauwdruk of protocol. De vele voorbeelden illustreren de veelzijdigheid van toepassing in de praktijk. Elk van de drie hoofdstukken sluit af met praktijkgerichte opdrachten om studenten te helpen bij de transfer van theorie naar praktijk. Hoofdstuk 4 tot en met 9 besteden aandacht aan een van de taken van het cyclisch proces: contact tot stand brengen, situatie verkennen, situatie afwegen, wensen en oplossingen verkennen, plannen en acties uitvoeren en bijstellen, en evalueren en/of afsluiten. Deze zes taken worden niet noodzakelijkerwijs in een vaste volgorde uitgevoerd. Er wordt aangesloten bij waar de situatie op dat moment om vraagt. De cyclus wordt in de praktijk meerdere malen doorlopen. Centraal staat contact maken en snel in actie komen en van daaruit verder wer ken. Soms is dat door meteen kleine acties in gang te zetten, soms is dat door de situatie eerst eens rustig te verkennen. Voor het verkennen zijn verschillende hulpmiddelen beschikbaar: bij concrete problemen zal een verkenning heel ge richt plaatsvinden, maar vaak zal het eerst om een kennismaking gaan waarbij leefgebieden een goede ingang vormen. Ook voor het verkennen van participa tiewensen en -mogelijkheden is een checklist beschikbaar, deze moet uiteraard lokaal toepasbaar gemaakt worden. Door de vele voorbeelden en opdrachten leren studenten dat er in de praktijk verschillende manieren van handelen zijn die zij naar eigen (gerijpt!) inzicht hanteren. Er is hierbij veel aandacht voor gesprekstechnieken en reflectie, zowel op het eigen handelen als op de cliëntsi tuatie en de (maatschappelijke) context. Geïnspireerd op de cyclus en de voor beelden kunnen docenten opdrachten veranderen, toevoegen of uitbreiden. In de bijlagen bij dit boek staan gereedschappen waarmee Dichterbij in de dagelijkse praktijk ondersteund kan worden. Daarbij focussen we vooral op de startfase van de hulp- en dienstverlening, en die van de eerste contacten. De instrumenten die we aanreiken zijn zo ingevuld dat het gemakkelijk wordt zo veel als mogelijk aansluiting te vinden bij de leefwereld van burgers, waar zich niet uitsluitend problemen aan zullen dienen, maar waarin ook krachten beslo ten liggen. De hulpmiddelen om basisinformatie te verzamelen en participatie en ondersteuningsmogelijkheden in de nabije omgeving te selecteren, zijn op genomen in dit boek. De hulpmiddelen om het netwerk in kaart te brengen en om te signaleren en door te vragen bij specifieke problemen staan op de bijbe horende website ( www.coutinho.nl/dichterbijdebasis ). Hier zijn verschillende hulpmiddelen en verwijzingen naar relevante websites te vinden. We lichten nog enkele keuzen toe die we in het boek hebben gemaakt.

13