Gerda van Straten, Margot Scholte en Ard Sprinkhuizen - Dichterbij de basis

Inleiding

De praktijk van sociaal werkers verandert sterk en daarmee verandert ook de manier van werken. Vanuit een samenhangend kader van denken en doen, richt de sociaal werker zich op het verbeteren van de wisselwerking tussen mens en samenleving. Wat daarin goed is om te doen of na te streven, is afhankelijk van de specifieke context. Volgens Van Regenmortel gaat het om oog te hebben voor zowel het individuele als het collectieve en vooral om de wisselwerking daartussen. Een sociaal werker richt zich op het versterken van de krachten en vermogens van mensen en tegelijk op de beïnvloeding van de omgeving om te zorgen dat kwetsbaarheden en spanningen weggenomen worden. Bij een der gelijke manier van werken past geen vast stappenplan maar zal de sociaal wer ker telkens zijn aanpak af moeten stemmen op mensen met hun kwetsbaarhe den en mogelijkheden in hun specifieke context. Tegelijk doet een sociaal werker ook niet zomaar wat. Om professioneel te werk te gaan is het belangrijk om te werken vanuit een methodisch handelings model. Kenmerkend voor het modern sociaal werk is dat het handelingsmodel niet is dichtgetimmerd maar ruimte biedt voor aanpassingen aan specifieke si tuaties die de sociaal werker tegenkomt. Het biedt enerzijds kaders en hand vatten om te handelen, maar maakt tegelijk gebruik van de kracht van sociaal professionals om die kaders en handvatten aan te passen aan hetgeen nodig is, daarbij vertrouwend op de professionaliteit van de sociaal werker. In Dichterbij de basis wordt het cyclisch werken dat kenmerkend is voor het professioneel handelen van sociaal werkers op een dynamische wijze ingezet, passend bij wat de situatie op dat moment vraagt. Het boek maakt inzichtelijk hoe de sociaal werker in individuele situaties, vanuit het werken met gezinnen en groepen en op het gebied van samenlevingsopbouw, de eigen deskundigheid in kan zetten om de kwaliteit van leven van mensen te verbeteren. Empowerment vormt daarbij een sleutelbegrip. Met empowerment wordt beoogd mensen die te maken hebben met sociale uitsluiting weer in te slui ten door hen met elkaar en de samenleving te verbinden, de mogelijkheden om greep op hun leven te krijgen te vergroten en kansen te benutten om hun maatschappelijke positie te verbeteren. Empowerment beperkt zich niet tot het individuele niveau, maar strekt zich ook uit tot het collectieve niveau en het politiek-maatschappelijke niveau. Gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het oplossen van sociale problemen is een essentieel uitgangspunt van de empo wermentbenadering. Dit komt ook tot uitdrukking in het begrip wederkerig heid dat naast empowerment ook een belangrijke plaats heeft in het gedachten goed. Het gaat hier niet om het ‘voor-wat-hoort-watprincipe’ waarbij mensen

11