Francisca Jungslager en Wilma Maljaars - Kritisch denken & schrijven

1  Opstellen van de centrale vraag en deelvragen

Je centrale vraag kun je als je kompas zien; ze bepaalt de koers van je onderzoek en bepaalt welke literatuur je zult bestuderen. Bij het formuleren en herformu leren van je onderzoeksvraag zet je vaak twee stappen vooruit om er daarna weer één terug te moeten zetten. Het is zeker lastig, maar als je eenmaal een goede vraag te pakken hebt die het onderwerp strak afbakent, kun je gerichter literatuur zoeken en bestuderen. Omgekeerd is het noodzakelijk je eerst (glo baal) in te lezen voordat je op een probleem kunt stuiten. De inventarisatiefase, de fase in het schrijfproces waarin je je centrale vraag en deelvragen opstelt en je inleiding schrijft, is hierop gericht. Je moet je onderzoeksvraag steeds verder preciseren. De eisen die aan de vraag gesteld worden helpen je hierbij. Bedenk dat je zonder die vraag geen onderzoek kunt doen. Durf op een gegeven moment ook een vraag te kiezen: voortschrijdend inzicht kan altijd tot aanpassingen leiden, maar op een gegeven moment moet je aan de slag en zonder voorlopige beginvraag kom je niet verder.

2 Formuleer je centrale vraag. Maak gebruik van de volgende checklist. ▶▶ Leidt deze vraag tot een betogende tekst? ▶▶ Laat de vraag zien dat het onderwerp goed afgebakend is? ▶▶ Is het onderzoek haalbaar en toetsbaar? ▶▶ Is de vraag enkelvoudig en open? ▶▶ Is de vraag neutraal en concreet geformuleerd?

DOEN

1.4 Deelvragen opstellen Als je een (voorlopige) onderzoeksvraag hebt opgesteld, kun je gaan beden ken welke stappen nodig zijn om tot een antwoord te komen. Welke informa tie is essentieel? En in welke volgorde zul je die presenteren? Je gaat zodoende nadenken over deelvragen. Na colleges over Europese literatuurgeschiedenis en het lezen van het boek Max Havelaar weet een student dat Multatuli kritiek gaf op het koloni ale bewind in zijn tijd. Hij weet ook dat Multatuli die kritiek soms op spot tende wijze uitte, maar is dat genoeg om Max Havelaar als een satire te be stempelen? De student besluit het te onderzoeken en stelt de volgende vraag centraal.

In hoeverre is Max Havelaar op te vatten als satire?

26