Marinel Gerritsen en Marie-Thérèse Claes - Culturele waarden en communicatie in internationaal perspectief

1 Interculturele communicatie

zen ook niet altijd samenvallen met taalgrenzen. De Frans-Nederlandse taalgrens in België is bijvoorbeeld geen duidelijke cultuurgrens, hoe vreemd dat ook klinkt in het licht van de enorme taalstrijd die er in België is (geweest) (in hoofdstuk 4 gaan we daar verder op in). Nederlanders en Vlamingen spreken nagenoeg de zelfde standaardtaal, maar qua cultuur verschillen ze enorm (ook hier komen we in hoofdstuk 4 op terug). Overigens zijn er nog talloze andere voorbeelden van mensen die nagenoeg dezelfde taal spreken, maar qua cultuur verschillen: En gelssprekende landen (Amerika, Engeland, Australië, Nieuw-Zeeland), Spaans sprekende landen (bijvoorbeeld Spanje en Zuid-Amerika) en Franssprekende landen (bijvoorbeeld Canada en Frankrijk). 2 Sociale culturen In de tweede plaats zijn er sociale culturen . Ten eerste vind je cultuurverschillen tussen migranten uit verschillende delen van de wereld die in één land samenle ven. Hoewel opeenvolgende generaties migranten zich doorgaans steeds meer aanpassen aan de cultuur van het gastland, behouden zeker de eerste generaties de meeste aspecten van de cultuur van het land van herkomst. In hoofdstuk 6 gaan we daar dieper op in. Ten tweede vind je cultuurverschillen tussen sociale klassen, vrouwen en mannen, mensen van verschillende leeftijd en mensen met verschillende gods diensten. Meestal interfereren deze verschillen met de al genoemde regiover schillen. Zowel ten noorden als ten zuiden van de grote rivieren in Nederland behoren katholieken tot een andere cultuur dan protestanten, maar katholieken ten zuiden van de rivieren behoren toch ook tot een andere cultuur dan katholie ken ten noorden ervan. Ten derde zijn er nog cultuurverschillen tussen allerlei ogenschijnlijk gelij ke groepen: scholen, verenigingen, bedrijven, beroepsgroepen, gezinnen. Je hebt vast weleens ervaren dat het er in andere gezinnen anders aan toegaat dan in je eigen gezin. Dat is een van de redenen waarommensen soms moeite hebben met hun schoonfamilie. Uit het bovenstaande zal duidelijk zijn dat er zelfs binnen kleine landen als Ne derland en België vele culturen en daardoor ook vele mogelijke cultuurverschil len zijn. Dit kan erg ingewikkeld lijken, maar je moet je realiseren dat de cultuur verschillen binnen een land meestal lang niet zo groot zijn als die tussen landen: de Chinese cultuur verschilt meer van de Nederlandse cultuur dan de protestant se cultuur van de Veluwe verschilt van de katholieke cultuur van Limburg. Dat komt onder andere doordat waarden zijn bestendigd door zaken die nationaal zijn vastgelegd: bestuursvorm, wetgeving, inhoud en vorm van het onderwijs, enzovoort. Toch is het belangrijk ook op cultuurverschillen binnen een land be dacht te zijn. Als een cultuur sterk op je eigen cultuur lijkt, heb je de neiging te denken dat alles hetzelfde zal zijn en juist dan kun je grote misstappen maken.

26