Karin Potting - Personeelsmanagement nader becijferd

1.4  Verdient een organisatie genoeg?

1.4.2 Voor welke organisaties is winst geen geschikte KPI? De vraag of een organisatie genoeg winst maakt, is voor publieke organisaties minder relevant, omdat zij om te blijven voortbestaan niet per se winst hoeven te maken. Deze organisaties ontlenen hun bestaansrecht aan het gegeven dat zij producten of diensten leveren waarvan de samenleving vindt dat deze door de overheid moeten worden aangeboden; tevreden klanten en tevreden financiers zijn hierbij van levensbelang. Het Ministerie van Veiligheid en Justitie is zo’n organisatie. Het ministerie verwoordt zijn ‘bestaansrecht’ als volgt: ‘Het Ministerie van Veiligheid en Justitie zorgt voor de rechtsstaat in Neder land, zodat mensen in vrijheid kunnen samenleven, ongeacht hun levensstijl of opvattingen. Veiligheid en Justitie werkt aan een veiliger en rechtvaardi ger samenleving door mensen rechtsbescherming te geven en waar nodig in te grijpen in hun leven. Soms is dat een ingrijpende maatregel, soms worden nieuwe perspectieven geopend. Altijd zijn het ingrepen die alleen Veiligheid en Justitie kan en mag doen. Recht raakt mensen.’ (www.rijksoverheid.nl) De kosten van het Ministerie van Veiligheid en Justitie worden betaald uit de algemene middelen (de belastingen en andere overheidsinkomsten). Volgens de spelregels op de markt kan een organisatie een individuele burger alleen een bedrag voor de verleende diensten in rekening brengen als duidelijk is wie er precies profijt van de dienstverlening heeft. Dat is voor een overheidsorganisa tie zoals een ministerie niet altijd mogelijk. Publieke organisaties die wél een prijs kunnen vragen, omdat duidelijk is wie profijt van hun diensten heeft, brengen niet altijd de kostprijs in rekening, omdat ‘de politiek’ wil dat zoveel mogelijk mensen hier gebruik van kunnen maken (zo krijgen basisschoolleerlingen geen rekening thuisgestuurd). Een be langrijke consequentie hiervan is dat degene die hen financiert, in dit geval de overheid (of dus eigenlijk de belastingbetaler), ook invloed uitoefent op de hoe veelheid middelen die aan deze organisatie ter beschikking wordt gesteld om datgene te doen waarvoor ze is opgericht. Populair gezegd: de organisatie mag de beschikbaar gestelde middelen niet ‘verspillen’ aan zaken die de kwaliteit van de dienstverlening niet direct verbeteren. kamer kritisch op financiering scholen ‘(…) Scholen krijgen nu één zak met geld, de zogeheten lumpsum. De hoogte van dat bedrag wordt bepaald door hoeveel leerlingen er per 1 oktober staan in geschreven op de school. Schoolbesturen kunnen dan zelf beslissen wat ze met dat budget doen. Bijvoorbeeld of ze er leraren voor aannemen of juist nieuwe onderwijsmethodes aanschaffen.

39