Kees Penninx (red.) - Kiezen en verbonden blijven

deel 1 Perspectieven op sociaal werk in een ouder wordende samenleving

groeten haar niet en lopen snel voorbij. Mevrouw Boerma spreekt vrijwel niemand meer. Alleen met haar overbuurvrouw, die er nog steeds woont en die vroeger wel eens bijsprong in de winkel, heeft ze af en toe nog contact. Ze blijft laconiek onder de veranderingen, die ze heus wel ziet. Maar ze realiseert zich dat ze dicht bij de grens zit van wat ze in haar eentje kan opbrengen.

1.1

Inleiding

Buurtbewoners die mevrouw Boerma op straat tegenkomen, zien ‘het oudje van nummer 61’. Slecht ter been, niet erg verzorgd, verwaarloosde voortuin. Alleen de overbuurvrouw weet nog dat mevrouw Boerma ooit samen met haar man goede zaken deed in een prachtige bloemenwinkel. Dat zij in de winkel liep te zingen en de tijd voor je nam als je een praatje wilde maken. Hoe zouden de nieuwe buurt bewoners mevrouw Boerma hebben gezien, als zij hadden geweten dat deze bloe menvrouw ooit iedereen blij maakte met haar vrolijke stem (‘Hier, pak er maar wat rode roosjes bij, krijg je van me. Ja jongen, daar kun je mee thuiskomen’)? Maar helaas, niemand ziet nog het vrolijke meisje dat mevrouw Boerma ooit was. De stralende vrouw die zij vroeger was. De toegewijde echtgenote, de lieve moe der. De mensen zien alleen het oudje van nummer 61. Mensen met een verhaal Sociaal werk dat wil inspelen op ontwikkelingen in een ouder wordende samen leving is gebaseerd op kennis van de levensloop. Mensen zijn mensen met een verhaal, een geschiedenis. Met het oog op waardige zorg en menselijke maat is het belangrijk dat jij als sociaal werker zo naar ouderen kijkt. Als mensen met een verhaal, een geschiedenis. Dat helpt om je te realiseren dat iedereen ouder wordt, ook jijzelf. Dit hoofdstuk reikt daarvoor bouwstenen aan. Het schetst een aantal inzichten uit de levenslooptheorie en de daarop voortbouwende levensloopbena dering. Het hoofdstuk biedt daarmee een fundament voor levensloopbewust so ciaal werk met ouderen. De kern daarvan is dat ouderen niet op stereotiepe wijze worden ‘weggezet’, maar worden gezien als mensen die, net als iedereen, leven in een bepaalde levensfase, mensen ook die een geschiedenis en een toekomst heb ben en daar zelf op zinvolle wijze invulling aan willen geven. Ouder worden is een thema van ons allemaal. Eigen regie We worden allemaal ouder en doen dat op onze eigen manier. De opgave van le vensloopbewust sociaal werk is om mensen in alle levensfasen te ondersteunen bij het (zo lang mogelijk) behouden van eigen regie en keuzemogelijkheden, ook als zij kwetsbaar zijn of worden. Levensloopbewust sociaal werk is gericht op het versterken van de individuele mogelijkheden van mensen, zodat zij zich in alle fa sen van het leven optimaal kunnen ontplooien en kunnen meedoen in de samen leving. Centraal staat de mens als ontwerper en regisseur van zijn eigen bestaan, zijn eigen levensloop. Voor sociaal werkers betekent dit dat zij maatwerk moeten

24