Kees Penninx (red.) - Kiezen en verbonden blijven

Kiezen en verbonden blijven

Anno 2015 zijn er in Nederland al meer dan tweeduizend honderdplussers, waar door er zelfs sprake zou zijn van een ‘driedubbele’ vergrijzing. In media en politiek wordt deze ‘demografische druk’ soms voorgesteld als een last, een geldverslindende grijze tsunami van zorgbehoevenden die onafwend baar op ons afstevent. Tegenover deze doembeelden staat het gegeven dat onze voorouders met betere hygiëne, betere voeding en betere ziektebestrijding met succes hebben gewerkt aan levensverlenging. We zouden het woord ‘vergrijzing’ niet meer in de mond moeten nemen, maar moeten spreken over de zegen van 25 jaar ‘langer leven’, zegt economisch demograaf Leo van Wissen van de Rijksuni versiteit Groningen (Rijksuniversiteit Groningen, 2011). Ouder worden we allemaal Natuurlijk zal het een hele uitdaging worden om al deze ouderen een fatsoenlijk en prettig leven te bezorgen op het moment dat zij het niet meer zelf kunnen red den. Zijn er voldoende ‘handen aan het bed’? Zijn de intergenerationele en finan ciële solidariteit voldoende om de nodige zorg te bieden aan de naoorlogse gene ratie babyboomers, die nu oud gaat worden? De demografische ontwikkelingen bieden kansen voor jonge mensen op de arbeidsmarkt. Ze vragen om creativiteit, innovatie en maatwerk. Immers: ‘de oudere’ bestaat niet. Iedere nieuwe generatie senioren wordt anders oud dan de voorgaande. Dat geldt ook voor de babyboo mers. Zij worden oud in een snel veranderend maatschappelijk decor. Individua lisering, globalisering, informatisering, vergroening, vergrijzing en de komst van de participatiesamenleving zullen hun ouder worden een ander aanzicht geven. Oude oplossingen, waarbij ‘wij’ vanuit het institutionele domein professionele zorg en diensten aanbieden aan ‘hen’, de ouderen, werken niet meer. In de zojuist genoemde projecten ontdekken de jongeren dat het thema ouder worden ook henzelf aangaat – ouder worden we allemaal – en dat werken vóór ouderen steeds meer de gedaante aanneemt van samenwerken mét ouderen. Opleiden tot levenskunst Dat is belangrijk nieuws voor opleiders in het sociale domein. Hun opgave is om jonge mensen effectief toe te rusten bij het ontdekken en verder ontwikkelen van de betekenis die zij kunnen vervullen als professionals in een ouder wordende samenleving. Deze opgave vertrekt vanuit de vraag hoe moderne burgers – wij allen dus – in de huidige samenleving vorm en inhoud willen geven aan ‘het goe de leven’ in de tweede levenshelft. Dat is een vraag die nog meer vragen oproept, want wat verstaan wij eigenlijk onder ‘het goede leven’ als we ouder worden? Wat is goed oud worden in onze tijd? We krijgen daarover steeds minder ideeën voor geschoteld uit de traditionele wereld van de ‘grote verhalen’ van kerk, staat en markt. We moeten het steeds meer zelf uitzoeken. Gelukkig maar, denken velen, want die verhalen stammen uit een tijd van broeierig paternalisme die we liever achter ons laten. We bedenken het nu liever zelf. We willen keuzevrijheid, eigen regie. We tonen ons levenskunstenaars, ‘managers van ons bestaan’, en willen de kansen pakken van onze nieuwe levensfase. Maar welke kansen kunnen we dan

14

Made with FlippingBook - Online Brochure Maker