Anouke Bakx - De pedagogische sensitieve leraar

hoofdstuk 1  Leerkracht als spil in onderwijsopbrengsten

te) leeropbrengsten getoetst kunnen worden en op gezette tijden gemeten kunnen worden (product), impliceren ontwikkelopbrengsten meer een continu proces dan een product. Ontwikkeling zou altijd door moeten blij- ven gaan en er zou continu aandacht voor moeten blijven bestaan, tijdens de (basis)schoolloopbaan van leerlingen, maar ook daarna als zij hun rol in de maatschappij gaan invullen. Worden leerresultaten dan steeds min- der belangrijk? Dat denken we niet, maar de onderwerpen van de vakken verschuiven van taal, rekenen en andere (vooral cognitieve) domeinen in de basisschool en het voortgezet onderwijs naar meer specifieke (beroeps) gerichte onderwerpen als leerlingen verder leren of gaan werken. Soms hoor je weleens de uitspraak: ‘Toen ik klaar was met school, was ik klaar met leren’. In onze optiek is dat niet mogelijk, maar in ieder geval is iemand die deelneemt aan onze maatschappij nooit klaar met ‘zich ontwikkelen’. Als leerkracht is het belangrijk om oog te hebben voor zowel de leer- als de ont- wikkelopbrengsten. Hoe je dat als goede leerkracht kunt doen, staat in dit boek centraal. Hierna komt aan de orde wat er allemaal van een goede leer- kracht gevraagd, verwacht of zelfs geëist wordt. In de hoofdstukken vind je achtergronden en handreikingen voor hoe jij zo’n goede leerkracht kunt worden, of een nog betere leerkracht dan je al bent. 1.2 Goede leerkrachten realiseren gewenste onderwijsopbrengsten in de breedte Kort samengevat werkt een goede leerkracht aan het realiseren van de gewenste onderwijsopbrengsten van zijn leerlingen door elke leerling te bieden wat hij nodig heeft. In verschillende studies komt naar voren dat het heel belangrijk is om betrokkenheid van leerlingen te kunnen realiseren (zie onder andere Van Uden, 2014; Volman, 2011). We kunnen drie soorten betrokkenheid onderscheiden: gedragsmatige betrokkenheid (doen wat er van je gevraagd wordt), emotionele betrokkenheid (met plezier naar school gaan en je betrokken voelen bij school) en cognitieve betrokkenheid (je graag willen inspannen om iets te leren). Het realiseren van deze drie typen van betrokkenheid hangt direct samen met de onderwijsopbrengsten. De drie soorten betrokkenheid worden vaak beschreven als een soort taak of streven van leerkrachten om te realiseren bij hun leerlingen. Echter, deze drie soorten betrokkenheid zijn ook voor leerkrachten zelf relevant. In dit boek zie je in verschillende hoofdstukken handreikingen en methodieken die je kunt toepassen bij het werken met leerlingen, maar die je ook op jezelf kunt toepassen als leerkracht die zich steeds professioneel blijft ontwikke- len.

24