Anouke Bakx - De pedagogische sensitieve leraar

1.1  Onderwijsopbrengsten

deren en te durven loslaten. Zo maakte vroeger de leraar of rt’er een plan als het niet zo goed met een leerling ging; ik ben meer van het idee, zeker met oudere kinderen, dat zij hierin gehoord moeten worden en input moeten kunnen geven. Kinderen weten vaak wel waar ze wat minder goed in zijn en hebben vaak goede ideeën over hoe ze dat op hun eigen manier zouden kunnen verbeteren. Een goede leerkracht biedt daar ruimte voor, bijvoorbeeld om samen met anderen te werken, met de computer te leren of met een schriftje met een boekje. Dat geldt overigens ook voor leerlingen die verrijking nodig hebben. Een goede leerkracht zou de leerlingen meer kunnen betrekken bij wat zij willen. Nu haken ze vaak af omdat ze dingen moeten doen die de leerkracht goed vindt voor hen; in een gesprek kun je erachter komen wat zij interessant vinden en nog zouden willen leren. Ik vind het belangrijk altijd een poging te doen het kind zelf te laten naden ken hierover. Ik merk dat het werkt. De afgelopen jaren heb ik veel met kinderen en groepen bereikt: als we alleen naar toetsen kijken, dan zijn die altijd op een hoger niveau gekomen dan sommigen tevoren hadden gedacht. Tot slot vind ik dat een goede leerkracht kinderen heel goed individueel moet kunnen volgen: waar ze mee bezig zijn, waar ze op uitvallen, wat voor manieren er zijn om hen daarmee verder te helpen. Heel goed je groep in beeld krijgen, een beeld hebben van waar zwakke én sterke punten liggen bij de groep en bij indivi duele leerlingen, en dan de leerstof durven loslaten bijvoorbeeld. Ik vind het on zin om leerlingen die het dictee goed maakten, toch oefeningen te laten maken. Als de groep iets al beheerst, dan kies ik ervoor iets anders aan te bieden, waar de groep behoefte aan heeft. Stef Staps, leerkracht groep 8 en onderwijskundig teamleider van de bovenbouw In het interview met Stef, uit het voorgaande praktijkvoorbeeld, komt ook (vak)kennis naar voren en het feit dat hij daar eigenlijk niet naar verwijst als hij een goede leraar beschrijft. Stef beaamt dat kennis ondergeschikt is en dat goed leraarschap start bij de sociale verbondenheid, structuur en vooral ook het kijken en luisteren naar kinderen. Hij voegt hieraan toe dat een onderzoekende houding en professionele nieuwsgierigheid ook helpen om een goede leraar te zijn. Zonder het specifiek te benoemen, verwijst Stef naar elementen die aansluiten bij ‘pedagogische sensitiviteit’ van de leer- kracht. In paragraaf 1.5 gaan we nader in op wat pedagogische sensitiviteit inhoudt. 1.1.3 Onderwijsopbrengsten in de breedte: product en proces Leerkrachten zijn er in hoge mate verantwoordelijk voor om hun leerlingen te begeleiden richting optimale onderwijsopbrengsten. Daar waar de (direc-

23