Peter C.A.M. den Boer - Eigen kracht

Eigen kracht

van bewustwording van een cliënt te volgen; bewustwording leidt voor de cliënt tot inzicht. Het forceren van dat proces brengt risico’s voor de cliënt met zich mee. Een belangrijke les voor begeleide zelfhulp en begeleide zelftherapie. Dankzij zijn ervaring en deskundigheid heeft de traditionele hulpverlener zijn conclusies en inzichten paraat. Een cliënt zal oprecht nadenken over de inzichten die hij aangereikt krijgt van zijn psychotherapeut. Hij zal de inzichten voor zichzelf afwegen, maar dit kan hem tevens hinderen zich de inzichten ei gen te maken, laat staan de ervaring te krijgen dat hij het inzicht zelf verworven heeft. En dat is jammer. In een therapeutische relatie is dit echter de situatie: bij iedere interventie van de therapeut die aanslaat bij de cliënt, voelt de cliënt zich afhankelijker worden van zijn therapeut. Dat is het kenmerk van de relatie tussen de traditio nele therapeut en zijn cliënt. Dat gevoel van afhankelijkheid is niet te corrigeren door een verstandelijke opmerking van de therapeut. De afhankelijkheid kan voor de cliënt al zijn hele leven een rol spelen in zijn persoonlijk functioneren in het contact met anderen. Een empowermentstrategie daarentegen volgt de cliënt in zijn eigen kracht in het proces van bewustwording van het vertrouwen dat hij zelf goed in staat is om tot inzichten te komen. De cliënt bouwt daardoor het (zelf )vertrouwen op om zelf psychische problemen aan te kunnen. Hij verwerft vaardigheden, wat tegelijk een preventieve werking heeft. De cliënt kan zijn zelf verworven vaar digheden inzetten als een volgende periode van stress aanbreekt en psychische klachten op de loer liggen. Wetenschappelijk onderzoek De auteur van dit boek heeft wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het re sultaat van begeleide zelftherapie (Den Boer et al., 2005). Er is een grootschalig onderzoek uitgevoerd in meerdere ggz-instellingen. Het onderzoek liet zien dat het aannemelijk is dat begeleide zelftherapie de gezondheidskosten zou kunnen beperken als ze voor een grotere groep cliënten met depressieve stoornissen en angststoornissen beschikbaar zou zijn. Bij cliënten die al kampten met meerdere psychiatrische aandoeningen en daarvoor zijn behandeld, blijkt begeleide zelftherapie een veilig alternatief te zijn. Begeleide zelftherapie bij klachten als angst en depressie verbetert de per soonlijke stijl in het omgaan met stress in het contact met andere mensen. Er waren goede aanwijzingen dat de resultaten van begeleide zelftherapie verge lijkbaar waren met die van traditionele therapie en dat cliënten minder behoef te aan professioneel contact hadden dan cliënten die een traditionele behande ling ondergingen. Wat Anna Freud betoogde, namelijk dat het voldoende is om een cliënt in zijn bewustzijnsproces te volgen en te stimuleren, zou weleens kunnen klop pen. In ieder geval blijkt het te werken voor een grotere groep cliënten dan vaak

22