Peter C.A.M. den Boer - Eigen kracht

Eigen kracht

De aard van je persoonlijke stijl in het contact met anderen, bijvoorbeeld of je al dan niet voor jezelf opkomt of (te) veel verantwoordelijkheid op je neemt, beïnvloedt de kwaliteit van het contact met anderen en kan leiden tot spanning of stress. De persoonlijke stijl heeft invloed op psychische klachten (Newton-Howes et al., 2013). Problemen in de persoonlijkheid zijn vaak aanleiding tot psychiatrische aandoeningen en zouden tegelijk behandeld moeten worden (Kool, 2005). Werken aan de persoonlijke stijl versterkt de eigen kracht en daarmee de greep op de kwaliteit van leven; het speelt een belangrijke rol in het voorkomen van een terugval in psychische klachten. Hoewel elke therapie gericht is op het versterken van de eigen kracht van de cliënt, bestaat er een onderscheid tussen de traditionele therapie en de eigenkrachtmethoden. Aan hulpverlener, cliënt en naastbetrokkene wordt stapsgewijs elk aspect uitgelegd, van intake tot behandeling; daarnaast zijn oefeningen opgenomen. Het accent ligt op onderzoek en het aanleren van vaardigheden die de cliënt helpen zijn persoonlijke stijl in het contact met anderen te versterken. Kwetsbaarheid in de persoonlijke stijl in het contact met anderen speelt een belangrijke rol bij het oplopen van (aanhoudende) stress in gebeurtenissen die plaatsvinden. De kwetsbaarheid bevordert in dit verband het ontstaan van psychische klachten en van psychiatrische ziektebeelden. De persoonlijke stijl in het contact met an deren, de interpersoonlijke stijl, staat centraal bij de oefeningen. De methode bestaat uit twee niveaus: de eenvoudige oefening leren van ge beurtenissen, die de meeste mensen goed zelf kunnen toepassen, en een inten sieve oefening begeleide zelftherapie, die een goede voorbereiding vraagt om tegenslag te voorkomen. De methode wordt geplaatst in het brede perspectief van preventie tot ernstige psychiatrie. Begeleide zelftherapie De interesse in begeleide zelfhulp voor cliënten met terugkerende en chroni sche psychische klachten ontstond in de jaren tachtig binnen een team voor sociale psychiatrie in een Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Ge zondheidszorg (Riagg-Breda). Een deel van de cliënten kon geen genoegen ne men met het beperkte resultaat na jaren van therapie. De kwaliteit van leven was voor hen onvoldoende. Zij beseften dat dit te maken had met hun eigen persoonlijke stijl in het contact, die hen kwetsbaar maakte. Dit was een blijven de bron van stress, die de psychische klachten verergerde. Voor hen is met de kennis van en de ervaring met de resultaten van zelfhulpgroepen uit de jaren zeventig en tachtig een cursus ontwikkeld, waarin gezamenlijk gewerkt wordt aan het verbeteren van de persoonlijke stijl op basis van structuur, houvast, eigen kracht en het voorkomen van confrontaties (die de betrokkenen uit hun evenwicht zouden kunnen brengen). Zij werden op de cursus voorbereid in een begeleidend professioneel contact, en het werkte (Den Boer, Mersch & Wiersma, 2004). Cliënten werden zelf ‘de reclame’ voor de cursus. Het viel de

18