Jan Pieter van Oudenhoven en Hanneke Grutterink - Vaardigheden voor het samenwerken in teams

Inleiding

voorbereiden, is dit boek dan ook bestemd. We zullen deze professionele so- ciale vaardigheden in de rest van het boek simpelweg met de term ‘sociale vaardigheden’ aanduiden, omdat het hele boek betrekking heeft op de werk- context. De te behandelen sociale vaardigheden zijn algemeen en vrijwel ie- dereen zal er al enige ervaring mee hebben. Bij het aanleren van sociale vaardigheden gaat het erom dat mensen zich in hun omgang met anderen effectiever gaan gedragen. Hierbij gaan we uit van de volgende drie punten: 1 Het is niet de bedoeling dat deelnemers aan een training sociale vaardig- heden worden omgevormd tot andere persoonlijkheden. 2 Vanzelfsprekend krijgt de ene deelnemer sommige vaardigheden eerder onder de knie dan de andere. Zo zal een emotioneel stabiel persoon ge- makkelijker het hoofd koel houden tijdens conflicten, en zal de extraverte persoon een natuurlijker manier van presenteren hebben. Toch kan ie- dereen de te behandelen vaardigheden leren en beheerst iedereen er al elementen van. 3 Daarnaast is bij het trainen van sociale vaardigheden in teams niet alleen het individuele functioneren van de medewerker, maar ook de interne dy- namiek binnen het team belangrijk. Deze drie uitgangspunten zijn belangrijk voor het leermodel dat we in de volgende paragraaf bespreken. Verreweg de gemakkelijkste manier om vaardigheden te leren is simpelweg ze vaak in praktijk te brengen. Het voordeel van deze manier is dat er di- recte terugkoppeling plaatsvindt: als het publiek in de zaal bij het aanhoren van een lezing zit te geeuwen, laat die lezing kennelijk te wensen over. Toch komen we met deze directe praktijkervaring niet ver zonder bijsturing; de kans is groot dat tegelijkertijd met het in praktijk brengen van de vaardighe- den fouten ingeslepen raken. Om dat te voorkomen moeten we op de een of andere manier gerichte feedback krijgen over onze manier van werken. Een eenvoudige oplossing is een bevriende, maar kritische, collega te vragen eens goed op te letten terwijl we onderhandelen, een presentatie houden, een con- flict oplossen of wat ook maar aan de orde is, en achteraf commentaar te ge- ven. Daarbij kan dit boek behulpzaam zijn. Het geeft namelijk per onderdeel concrete suggesties om veelgemaakte fouten te verbeteren. Bovendien staat bij elk onderdeel een lijst met aandachtspunten. Met die punten kunnen we ons op bepaalde taken voorbereiden, maar kunnen we onszelf ook achteraf beoordelen of laten beoordelen. Het leermodel

3

15