Heleen van Deur, Margot Scholte en Ard Sprinkhuizen - DichtErBij

empowerment

netwerk

buurt

mogelijkheden

informatie

mensen

gesprek

beeld

kwetsbare vermogen

verkennen

situatie

zoeken

probleem

cyclisch

situatie

eigen

eigen nodig

htErBi DichtErBi kracht sociaal aanpak actief belang burgers cliëntensysteem familie gebruiken hulpverlening kinderen kracht leven maatschappelijk mensen maken omgeving oplossingen werk zien HeleenvanDeur,MargotScholteenArdSprinkhuizen DichtErBij Wegenenoverwegen inhetsociaalwerk elkaar sociaal team wederkerigheid

problemen

proces

verder

uitvoeren

professional

groepen

werkproces

tijd

contact

anders helpen

professionals

wijk

u i t g e v e r ij

c

c ou t i n ho

Website Bij dit boek hoort eenwebsitemet extramateriaal. Ga naar www.coutinho.nl/ dichterbij . Maak een Coutinho-account aan als jedienogniethebt en log in.

Dichterbij Wegenenoverwegen inhet sociaalwerk

Onder redactie van: HeleenvanDeur Margot Scholte ArdSprinkhuizen

Metmedewerking van: HannekeFelten FonsKlaase GuidovandeLuitgaarden

JurriaanOmlo Kees Penninx AnitaRoodenburg

c u i t g e v e r ij

c ou t i n ho

bussum2013

Dezepublicatie ismogelijkgemaaktdoor Stichting InnovatieAlliantie.

©2013Uitgeverij Coutinhobv Alle rechtenvoorbehouden

Behoudens de in of krachtens deAuteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen magnietsuitdezeuitgavewordenverveelvoudigd, opgeslagen ineengeautoma tiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enigewijze, hetzij elektronisch,mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemmingvandeuitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaanop grond van artikel 16hAuteurswet 1912dientmende daarvoor wettelijkverschuldigdevergoedingen tevoldoenaanStichtingReprorecht (Post bus 3051, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave inbloemlezingen, readers en andere compila tiewerken (artikel 16Auteurswet 1912) kanmen zichwenden tot Stichting PRO (StichtingPublicatie- enReproductierechtenOrganisatie, Postbus 3060, 2130KB Hoofddorp, www.stichting-pro.nl).

Uitgeverij Coutinho Postbus 333 1400AH Bussum info@coutinho.nl www.coutinho.nl

Omslag: GrafischOntwerpbureauNEO&CO, Velp

Noot vandeuitgever Wij hebben alle moeite gedaan om rechthebbenden van copyright te achter halen. Personen of instanties die aanspraakmaken op bepaalde rechten, wordt vriendelijkverzocht contact op tenemenmetdeuitgever.

ISBN 9789046903827 NUR 752

Voorwoord

Sociaal werk ismeer dan enig anderewerksoort inhet socialedomeinde laatste jaren ineen stroomversnellinggeraakt. De invoeringvandeWetmaatschappelij keondersteuning (Wmo) in2007bleeknietmeerdaneenvoorbodevandegrote verschuivingendie er inde verzorgingsstaat gaande zijn. De zogenoemde transi ties inde institutionele sectoren als de zorg (AWBZ, ggz), de jeugdzorg en arbeid en inkomen bewegen allemaal van de tweede lijn (gespecialiseerde zorg op af stand)naardeeerste lijn (generalistische zorgdichtbij), ennaar eengrootberoep opde eigen kracht van burgers ende spankracht vande ‘civil society’. Zowel de beweging vande tweede lijnnaar de eerste lijn als het beroepopde civil society spreekthet sociaalwerkdirectaanopzijnkerntaken: hetverbindenvankwetsba reburgersmet elkaar,metde samenlevingenmetmaatschappelijkeorganisaties, omhen teondersteunenopmomentendathetniet goedgaat. Indezebeweging isookhetprojectDichterbij teplaatsen.Dichterbij gaatover een andere inrichting vande (startfase van) hulp- endienstverlening. Toen ik in het begin vande jarennegentig aande slag gingmet het ordenen vande intake procedure inhetmaatschappelijkwerk, was deopdracht nog relatief eenvoudig. Er was sprake van een duidelijk gedefinieerde professional (demaatschappelijk werker) in een af te bakenen context (de spreekkamer). Die vanzelfsprekendhe den zijn inmiddels (terecht) vervlogen. Daarover gaatDichterbij. Dichterbij is niet alleen eennoodzakelijk antwoordopdenieuwemaatschappe lijke eisen endebezuinigingen. Het sluit aanbij het gedachtegoed zoals ikdat in 2010uiteengezet heb inmijn lectorale rede, enookbij alleswatwede afgelopen jaren in publicaties en tijdens spreekbeurten betoogd hebben. De huidige ont wikkelingen raken aande kernwaarden van sociaal werk en aanwat sociaal werk vanoudsherwilbetekenenvoorkwetsbaregroepen inde samenleving.Dichterbij is bij uitstek gericht op de scharnierfunctie van de sociaal werker tussen eerste en tweede lijn en op het versterken van de eigen kracht van de burger en zijn sociale netwerken, met nadrukkelijk een rol voor professionele ondersteuning, in welke vorm dan ook. Goede collectieve voorzieningen, al dan niet opgezet en onderhoudenmet behulp van ‘burgerkracht’, zijn daarbij een noodzakelijke voorwaarde. Sociaalwerkkandaarbij gezienwordenalsvoorwaardenscheppend, dienstverlenend enhelpend,maar ook als thermometer voor de overheid. Soms als luis indepels, soms tegendraads,maar altijd ‘meestribbelend’met de vragen enopdrachtenvandehuidige tijd.

In dit boek zijn teksten van verschillend kaliber verzameld: achtergronden, een werkproces, een aantal beschouwingen over relevante onderwerpen en ontwik kelingen. Op eenwebsite zijn ondersteunendematerialen verzameld: checklists en verwijzingennaar anderewebsitesmet specifiekere informatie over bepaalde thema’s. Dichterbij is eenwerkwijze die voortgekomen is uit een tweejarig ont wikkeltraject dat samenmet hetwerkveld (beroepsvereniging enwerkveldorga nisaties) en een groot aantal hogescholen is opgebouwd. In vijf pilotinstellingen is in het tweede jaar van het project veel geoefend en nagedacht. Aan de hand vandeze ervaringen enmet behulp vanbreder verzamelde feedback is dewerk wijze aangepast en herschreven. Steeds duidelijker werd dat Dichterbij meer is danalleeneenwerkwijzevoorde startfase.Decyclischemaniervanwerkendie in Dichterbij bepleitwordt, omvat het hele hulp- endienstverleningstraject. Het is eenplanmatigewerkwijzedie gecombineerd kanwordenmet tal vanmethoden die de basis vormen van sociaal werk. In dit boek ligt de focus op de startfase, omdatplanmatigwerkendaareen speciale functieheeft, namelijkhetopbouwen van eenwerkrelatiemet de cliënt(en) en zijn/hun netwerk en het greep krijgen opde situatie. Informatie verzamelen vraagt indeze fase extra aandacht, hoewel hetookbelangrijkblijftwanneerdehulp-endienstverleningopganggekomen is. Wat we de afgelopen twee jaar geleerd hebben is dat de nieuwe opdracht van sociaalwerkniet alleendraait omeenanderehoudingvan sociaalwerkers (deels meer ‘outreachend’,deelsmeer ‘coachend’,maarookmetmeer ‘dwangendrang’). Het gaat ook om het afwegen van (morele) dilemma’s, om het invullen van re flectieve professionaliteit, omhet omgaanmet andere, en somsmeer complexe problematieken en cliëntsystemen. Dichterbij reikt ingrediënten aanomdit pro ces vorm te geven. De professional heeft hierbijmeer vrijheiddan voorheen. Hij of zij bepaaltwat opwelkmoment relevant is om tedoen. Strakke richtlijnen en protocollenpassendaar niet bij. Daarbij zij aangetekenddat denieuwewerkwij ze niet het eindpunt is, maar juist het begin van eennoodzakelijke verschuiving in het hulp- en dienstverleningsproces waar sociaal werkers, hun cliënten én de contextwaarin zij verkeren (gemeenten,maatschappelijkepartners, civil society) meeaande slagmoeten. Dichterbij, hetproject endezepublicatie, zoudennietmogelijk zijngeweest zon der het grote enthousiasme ende inzet van allebetrokkenen, de toetsing aande realiteit van allewilde ideeën, de vele voorbeeldenuit depraktijkdie zijn aange dragen. Het zijnde vele socialeprofessionals endeorganisaties voormaatschap pelijke ondersteuning die Dichterbij hebben gemaakt tot een werkwijze die de komende jaren de noodzakelijke omslag in het werk zal kunnen ondersteunen. Daarvoorwil ikallebetrokkenenergbedanken.

Margot Scholte, september 2013

Website

www.coutinho.nl/dichterbij

Bij ditboekhoort eenwebsitemet extramateriaal.Hieropvind jedehulpmidde lenom te signalerenendoor tevragenopdeelgebiedenbij specifiekeproblemen (zieookdeel 3B inhetboek).Daarnaast staatopdewebsiteextramateriaal, zoals brainstormtips en -oefeningen, en zijner tips voor verder lezen tevinden.

Ga naar www.coutinho.nl/dichterbij . Maak een Coutinho-account aan als je dienogniethebt en log in.

Inhoudsopgave

Inleiding

15

Deel1 DemethodiekDichterbij

1

Achtergrondenencontext

19

Margot Scholte enArd Sprinkhuizen

1.1 Inleiding

19 19 22 24 25

1.2 Andere tijden, anderevragen

1.3 Denieuwe rol vande sociaalwerker 1.4 Denabijeprofessional inDichterbij

1.5 Dichterbij indepraktijk

2

Demethodiek

27

Heleen vanDeur enArd Sprinkhuizen

2.1 Inleiding

27 29 29 30 31 31 33

2.2 Theoretischebouwstenen

2.2.1 Empowerment 2.2.2 Wederkerigheid 2.2.3 Moreel handelen

2.3 Doelstellingen

2.4 Devijfwerkprincipes

2.4.1 Werkprincipe1 ■ Organiseer ondersteuningdicht bij de leefwereldvande cliënt 2.4.2 Werkprincipe2 ■ Empower allebetrokkenendoor hetmaken vanverbindingen 2.4.3 Werkprincipe3 ■ Beginmet eenvoudige, lichtvoetigeenkorte acties 42 2.4.4 Werkprincipe4 ■ Gebruikprofessionaliteit opeen creatievemanier 46 2.4.5 Werkprincipe5 ■ Werkaandehandvanhet cyclischwerkproces 48 35 38

3

Het cyclischwerkproces

51

Heleen vanDeur

3.1 Inleiding

51 51 51 53 53 54 54 55

3.2 Het cyclischwerkproces

3.2.1 Wat is een cyclischwerkproces? 3.2.2 Waaromeen cyclischwerkproces?

3.2.3 Eenactiverendproces

3.2.4 De rol vandeprofessional inhet cyclischwerkproces

3.2.5 De redeneertrant vande cliënt

3.3 Rapportagemet behulpvanhet cyclischwerkproces

4

57

De zes takenvanhet cyclischwerkproces

Heleen vanDeur

4.1 Inleiding

57 58

4.2 De zes taken

4.2.1 Taak1 ■ Het tot standkomenvanhet contact tussen cliënt en hulpverlener

58 63 67 71 77 81

4.2.2 Taak2 ■ Het verkennenvande situatie 4.2.3 Taak3 ■ Het afwegenvande situatie

4.2.4 Taak4 ■ Het verkennenvanwensenenoplossingen 4.2.5 Taak5 ■ Hetuitwerkenenbijstellenvanplannenenacties

4.2.6 Taak6 ■ Het evaluerenen/of afsluiten

Deel2 Bouwstenenvandepraktijktheorie

5

Eenkansrijkeaanpak–Empowerment alsdenk- en handelingskader

85

JurriaanOmlo 5.1 Ontkrachtenvaneigenkracht 5.2 Drie lagenvanempowerment

85 86 87 87 88 88

5.2.1 Individueel niveau (micro) 5.2.2 Collectief niveau (meso)

5.2.3 Politiek-maatschappelijkniveau (macro)

5.3 Drienieuweopgavenvoor sociaalwerkers

5.3.1 Het versterkenvanhetpsychologischkapitaal door het bevorderenvaneigen regie

88

5.3.2 Het versterkenvanhet sociaal kapitaal door het aanwendenvan krachtbronnen indeeigenomgeving 5.3.3 Het versterkenvanhetmaatschappelijkkapitaal door het vergrotenvanmacht omveranderingendoor tevoeren

90

90

5.4 Krachtenperspectief, presentiemet respect voor autonomieen partnerschap

91 92 92 93 93 96

5.4.1 Krachtenperspectief 5.4.2 Presentieen respect

5.4.3 Partnerschap

5.5 Wiewil er nouniet zelfredzaam zijn?

5.6 Mensenhelpendoor zelfstandigheid tebevorderen

6

Alsdegeholpenehelperwordt–Wederkerigheidalskernthema indeberoepspraktijkvanhet sociaalwerk

97

Kees Penninx

6.1 Inleiding

97 98 99 99

6.2 Wat iswederkerigheid?

6.3 Wederkerigheidendeparticipatiesamenleving: actief burgerschap

6.4 Wederkerigheidals kernthema indeberoepspraktijk

6.5 Wederkerigheid: altijdgoed?

103

7

Dichterbij goedwerk?–Over sociaalwerk, normativiteit en waarheidsmacht

105

Fons Klaase

7.1 Inleiding

105 106 107 109 110 111

7.2 De taal vanWelzijnNieuweStijl: participatieenmeedoen 7.3 Dekansarme, dekwetsbareende zelfredzameburger

7.4 De theorievandisciplineringenwaarheidsmacht vanMichel Foucault

7.5 Specialistenengeneralisten 7.6 Taalontregelingen taalverrijking

8

Onlineen ‘in real life’ dichterbij elkaar–Vanwijkdenkennaar netwerkdenken

113

Guido vande Luitgaarden

8.1 Inleiding

113 114 115 116 117

8.2 Geografischbepaaldbeleidendegeografischonbepaaldeburger

8.3 Devirtueel nabijeprofessional 8.4 Eenvirtueel professioneel netwerk?

8.5 Randvoorwaardenvoor hybridehulpverlening

9

Indepraktijkbrengen– Investeren in implementeren

119

Heleen vanDeur

9.1 Inleiding

119 120 120 121 122 123 123 124 125 128

9.2 Bestaandeverbetermethoden inhet sociaalwerk

9.2.1 Casusbespreking

9.2.2 Intervisie

9.2.3 Teamoverleg 9.2.4 Ketenoverleg

9.2.5 Deskundigheidsbevordering, scholing, training

9.3 DeDoorbraakmethode: verbeteringdoor kleinschaligeexperimenten

9.3.1 Testenmet PDSA’s

9.3.2 Experimenterenmet anderevernieuwingen

Deel3 HulpmiddelenvanDichterbij

Inleiding Margot Scholte enArd Sprinkhuizen

131

A

Hulpmiddelenvoorhet verzamelenvanbasisinformatie

133

Inleiding

133

1

Persoonsgegevens

135

1.1 Basislijstpersoonsgegevens

135

2

De situatie inbeeldbrengen

137

2.1 Leefgebiedenlijst

138 138 138 138 145 145 145 147 150 150 151 153

2.1.1 Overzicht leefgebieden

2.1.2 Toelichtinghanteren leefgebiedenlijst

2.1.3 Thema’sper leefgebied

2.2 Lijst gespreksthema’s

2.2.1 Overzicht gespreksthema’s

2.2.2 Toelichtinghanterengespreksthema’s 2.2.3 Gespreksthema’smet vraagsuggesties

2.3 Participatielijst

2.3.1 Toelichtinghanterenparticipatiethema’s

2.3.2 Overzichtparticipatiethema’s 2.3.3 Voorbeeld lokaleparticipatielijst

2.4 Methodenom socialenetwerken inkaart tebrengen

154 154 156 157

2.4.1 Denetwerkcirkel 2.4.2 Het genogram

2.4.3 Het ecogram

B

Hulpmiddelenom te signalerenendoor tevragenopdeelgebieden bij specifiekeproblemen 159

159

Inleiding

Bijlagen

1 Een typologievanbalansverstoringen

163 171

2 PDSA-storyboard

Literatuur enwebsites

174

Register

178

Overdeauteurs

182

Inleiding

MetDichterbijhebbenwegetrachteenmethodiek temakendiepastbijdemaat schappelijke opdrachten waarvoor sociaal werk zich de komende jaren gesteld ziet. Eenmethodiekdie ineerste instantie is gericht opeenandere inrichtingvan deeerste fasevanhulp- endienstverlening, als vervangingvande traditionele in takemethodiek.Doordathetdenkenendoen indezemethodiekveelnatuurlijker samenkomen (er isgeen scherponderscheidmeer tussendediagnose, hetopstel lenvaneen ‘behandelplan’, deuitvoeringenhet volgenervan) isdemethodiek in depraktijkookgaan functionerenalseendenk- enhandelingsmodel voor sociaal werk inbredere zin.Meer ‘de straat op’,meer aandacht voor de eigenkracht van mensen, meer gericht opwederkerigheid. We hebben ook getracht invulling te geven aanhet begrip ‘ruimte voor de professionals’ door handreikingen te doen voorde inrichtingvaneenwerkprocesdat zichnatuurlijkvoegtnaarhetprofessi oneel handelen. Dezemethodiek staat danook in een aantal betekenissen ‘dich terbij’: dichter bij deburgers enhun leefwereld,maar ookdichter bij deprofessi onals. Endemethodiekheeft debedoelingomdeprofessionals ‘erbij’ tehouden. Niet inde betekenis dat zij bovenopde burger zitten, hun initiatief beperkenof overnemen,maarwel dat zij alert zijn, devinger aandepols blijvenhouden. Dit boek bestaat uit drie delen, elkmet een eigen karakter. Het eerste deel is ge wijd aande inhoudelijke enmethodische opbouw vanDichterbij. Daarbij wordt demethodiek eerst inhaar context geplaatst (hoofdstuk 1). Tegenwelke achter grondenheeftDichterbij zichontwikkeld,metwelkemaatschappelijkeopdrach ten heeft Dichterbij zich te verstaan? In het tweede hoofdstuk werken we de bouwstenen vandemethodiek verder uit.We gaan inopde praktijktheorie van Dichterbij, de doelstellingen die wemet Dichterbij willen bereiken en de werk principes diewe daarbij inzetten. Inhoofdstuk 3 bestedenwe aandacht aanhet cyclisch werkproces waarmee Dichterbij in de dagelijkse praktijk wordt gehan teerd. Dit werkproces wordt in het vierde hoofdstuk verder uitgewerkt, waarbij elk vande zes onderscheiden takenuitgebreid aan bod komt. De inrichting van dit werkproces is overigens –het is goed omdit telkens weer te benadrukken– niet bedoeld als blauwdruk of protocol. Het is zo ingericht dat het zichdoor de sociaal werker indedagelijksepraktijk laat ‘kneden’ naar het eigenprofessionele inzicht. Het tweede deel bestaat uit vijf beschouwingen die telkens een theoretisch of praktisch concept bij demethodiek uitdiepen. JurriaanOmlo bespreekt ‘em powerment’ als fundamenteel concept, waarbij hij laat zien dat het daarbij om meer gaat dan alleenomhet tamboererenop eigen kracht. Kees Penninx vestigt

15

Dichterbij

deaandachtopwederkerigheidals sleutelbegripomcliëntenenburgers inbewe ging te krijgen én (weer enmeer) eigenwaarde te laten verwerven. Fons Klaase gaat in op de normatieve basis van het ‘nieuwe’ sociaal werk en betoogt dat de ‘waarheid’, mocht die al bestaan, niet alleen te vinden is in de beleidstaal, maar vooral ook schuilt in het dagelijks handelen en in de dagelijkse gebeurtenissen waarmee de sociaal werker in aanraking komt. De beschouwing vanGuido van de Luitgaardenover onlinehulpverlening laat zienwelkekansen énwelkebeper kingen er zijndoor hulp- endienstverlening op een ‘hybride’ wijze in te richten. De toegevoegde waarde van online hulpverlening en sociale media ligt ook in het samenspel met andere vormen van hulp en ondersteuning, zo betoogt hij. Dichterbij is eenmethodiekdie zichontwikkelt ineenvelddat sterk inbeweging is. Dat vraagt veel aandacht voor implementatie enondersteuning vanprofessi onals. In de laatste beschouwing richt Heleen vanDeur de schijnwerper op een aantal ondersteunendemanierenom grote veranderingenbij professionals en in hunorganisaties te laten landen. Daarbij gaat het bijvoorbeeldommeer traditi onele verbetermethoden als intervisie en casusbesprekingen, maar ook om het inzettenvande zogenoemde ‘Doorbraakmethode’. Het derdedeel vandit boekbestaat uit een aantal concrete gereedschappen waarmee Dichterbij in de dagelijkse praktijk ondersteund kan worden. Daarbij focussenwe vooral op de startfase van de hulp- en dienstverlening, en die van de eerste contacten. De instrumenten die we hiertoe aanreiken hebben we zo ingevulddathetmakkelijkwordtomzoveelmogelijkaansluiting tevindenbij de leefwereld van burgers, waar zich niet uitsluitend problemen aan zullen dienen, maar ook krachtenbesloten liggen. Dehulpmiddelenombasisinformatie te ver zamelen zijnopgenomen indit boek; dehulpmiddelenom te signalerenendoor te vragen bij specifieke problemen zijn te vinden opdewebsite www.coutinho. nl/dichterbij . Wehebbendemethodiekverder zoveelmogelijkgeïllustreerdmet voorbeel den uit de praktijk van de organisaties waarmee we Dichterbij hebben ontwik keld.Wehopendatdatbijdraagtaanhetpraktijkgerichtekaraktervandemetho diek.Want indepraktijk, daarmoethetuiteindelijkgebeuren.

16

Deel1

DemethodiekDichterbij

1 Achtergrondenencontext Margot Scholte enArd Sprinkhuizen

1.1

Inleiding

Indithoofdstuk schetsenwedeachtergrondenencontextwaarinDichterbij ont wikkeld is enwordt.Webeginnenmet eenkorte introductieopdeveranderende maatschappelijke opdrachten enwetgevende kaders waartoe sociaal werk zich verhoudt. Vervolgens werken we in twee paragrafen enige implicaties voor de professionaliteit van sociaal werkers uit: welke competenties vergt dat van hen, en hoe vertaalt zich dat in het professionele handelen en de positionering?We besluitenhethoofdstukmet eenkorte introductieop twee thema’sdie sterkmet Dichterbij verbonden zijn.Het eerste themaomvatdegevolgenvanontwikkelin gen inde socialemedia voor hulp- endienstverlening ende vertalingdaarvan in zogenoemdehybridehulpverlening. Het tweede themabetrefthet feitdatDich terbij zich afspeelt in een snel veranderende context, wat veel aandacht vraagt voor deflexibiliteit enhet onderhoud vandemethodiek. Opbeideonderliggen de thema’s wordt in de beschouwingen in deel 2 (hoofdstukken 8 en 9) dieper ingegaan. In de tweede helft van de twintigste eeuw is onzemaatschappij in snel tempo veranderd. Grote trends als automatisering, individualisering, vergrijzing en ont groening, verkleuring en globalisering scheppen aande ene kantmogelijkheden, maar aan de andere kant vragen ze ook veel van de kwaliteiten en het (sociaal, cultureel, economisch en psychologisch) kapitaal van burgers. Mensen die niet mee kunnen in de ontwikkelingen krijgen het moeilijker. Enerzijds is er minder laaggeschooldwerk beschikbaar – en zijn er steedsmeer hoger gekwalificeerde concurrenten (diploma-inflatie)of goedkoperwerkendeconcurrentenvanelders uit de Europese Unie. Anderzijds zal een aantal mensenmoeilijker kunnen vol doen aande steeds hogere eisendiedemaatschappij stelt op vele andere terrei nen. Daarbij komt dat demaatschappelijke bereidheid om iemand een vangnet te bieden afneemt.Marc Bovens (Bovens&Wille, 2011) signaleert indit licht de ‘nieuwe kloof’ tussenhoger en lager opgeleiden, waarbij de laatsten steedsmeer uitgesloten lijken te raken van ‘het goede leven’. Van Ewijk (2010) spreekt over Andere tijden, anderevragen

1.2

19

Made with FlippingBook. PDF to flipbook with ease