Joop Berding en Toby Witte - Praktijkonderzoek op niveau

Voorwoord

Hetdoenvanonderzoekwordt inhethogerberoepsonderwijs (hbo) steeds belangrijker, naast het aldaar gegeven en genoten onderwijs. Hbo-instel lingenontwikkelen zichmeer enmeer van kennisoverdragende instituten naar kennisproducerende en -verspreidende instellingen. Uiteraard blijft het geven van onderwijs de hoofdtaakmaar het grotere accent ophet (la ten) doenvanonderzoek is onmiskenbaar. Dezeontwikkeling stelt de opleidingen, de studenten enookdemedewer kers voor nieuwe taken en vragen, zoals: is er zoiets als ‘hbo-onderzoek’? Zo ja, hoe ziet dat er danuit?Wat verwachtende opleidingen indit kader van hun studenten? Deze worden immers niet opgeleid tot onderzoekers maar tot beginnend beroepsbeoefenaren. Zijn de docenten voldoende in staat om het onderzoek van hun studenten te begeleiden en beschikken zij zelf over de benodigde onderzoeksvaardigheden? En niet te vergeten omdat het ompraktijkonderzoek gaat: hoe kijkende instellingen enorga nisaties inde omgeving vande hogeschool aan tegenhbo-onderzoek, wat verwachten ze ervan, wat zou voor hende opbrengst vandergelijk onder zoekkunnen zijn? Het isnogniet zoverdatweop al deze en andere vragenuitgekristalliseer de antwoorden kunnen geven. De bovengeschetste ontwikkeling is daar voornog te jong.Bovendienkunnendeantwoordenper studiedomein,per instituut, peropleiding, per leerjaar en zelfsperdocententeamverschillen. Daar komt bij dat de onderscheiden domeinen en vakgebieden qua on derzoekstraditieaanmerkelijkkunnenverschillen,medegezien inhet licht vanhet landelijke en internationalebeeld. Dit boek richt zich op een specifiek segment binnen het hbo-onderzoek, namelijk het praktijkonderzoek dat wordt uitgevoerd door studenten van een van de opleidingen binnen het hoger sociaalagogisch onderwijs. We hebbenhierbij zoweldebachelor-alsdemasteropleidingenophetoog.Het gaatbinnendezeopleidingenom (afstudeer)richtingenalspedagogiek, so ciaalpedagogische hulpverlening, cultureel-maatschappelijke vorming en maatschappelijk werk en dienstverlening. Soms worden deze aangeduid als ‘socialwork’-opleidingen. Praktijkonderzoek indevormvanafstudeer onderzoek vindt over het algemeen in het laatste jaar van deze opleidin gen plaats, vaak in opdracht van een van de instellingen of organisaties uit het netwerk van de hogeschool. Dit laatste is een zeer wezenlijk punt waaropwe inhet vervolguitgebreid zullen ingaan.Wenoemendit onder zoekmeestal ‘praktijkonderzoek’ omdat ermeewordt beoogd eenbijdrage