Margot Scholte, Hanneke Felten en Ard Sprinkhuizen - Opgelet!

Voorwoord

Halverwege de jarennegentig ontwikkelden Peter van Splunteren en ik eenme thode voor signaleren inhetmaatschappelijkwerk. De eerstedruk vandezepu blicatie kwam in1996 tot standonder verantwoordelijkheid vanhet toenmalige Nederlands Instituut voor Zorg enWelzijn. In 2007 is de publicatie opnieuwuit gegevendoorUitgeverij Coutinho. Er is toen volstaanmetminimalewijzigingen. Ikdeeddaarbij debeloftedatwe indenabije toekomst over zoudengaan tot in grijpender aanpassingen.Hiervoorwildenwedenet ingevoerdeWetmaatschap pelijke ondersteuning (Wmo) en de dynamiek die deze wet teweeg zou gaan brengen inhetwerkveldevenafwachten. Ondertussen zijnwe zes jaar verder. Het is duidelijk geworden dat deWmo slechts de opmaat vormde voor nog veel ingrijpender stelselherzieningen. Een kleinegreephieruit: deAWBZversobert, de Jeugdzorgwordtanders ingericht, de participatiewet is ingevoerdenzovoort.Deeconomischecrisisdie in2008 inzette en nog niet ten einde is, noopt daarbij tot keuzenmet grote gevolgen voor de praktijk. Flinke bezuinigingen op zorg en welzijn laten zich voelen. De toegan kelijkheid van voorzieningen voor iedereen is nietmeer vanzelfsprekend en het wordt steeds duidelijker dat er groepenmensen zijn die buiten de boot vallen. Bij de zoektocht naar nieuwe en vernieuwde inzet van professionals zie je dat beroepsgroepen in zorg enwelzijn naar elkaar toe groeien. Sociaal pedagogisch hulpverleners,maatschappelijkwerkers, hbo-pedagogenencultureelwerkers zit ten steeds vaker op soortgelijke functies, waarbij ‘eropaf’, versterken van eigen krachtvan individuenenhunsocialenetwerk, enverbindenvan individuelehulp- en dienstverleningmet collectieve arrangementen sleutelbegrippen zijn. Ook is er steedsmeer overlapmet verwante en aanpalendeberoepsgroepen, zoals soci aal raadslieden, verpleegkundig specialisten indewijkenbijdehuisarts, en (vaak) diffuse functies alsmedewerkerWmo-loket, buurtregisseur enwijkconsulent. Sa menwerking is van groot belang, zeker om consciëntieus aan signalering tewer ken. Omdie reden is deze publicatie ook voor deze beroepsgroepen, functiona rissenenhunorganisaties relevant. Enomdie reden sprekenwe indezepublicatie consequent over ‘sociaal werkers’, waarmeewewillen aangevendat we de oude beroepsindeling enigszins loslaten en ons richten op alle sociale professionals in dedomeinen zorgenwelzijn. De hectiek in het huidige tijdsgewricht maakt dat systematisch signaleren van groot belang is,misschien zelfs nogwelmeer dan inde voorgaandeperiode. Het is de verantwoordelijkheid vanorganisaties enuitvoerders in zorg enwelzijnom aan de (lokale) overheid duidelijk te maken waar het gevoerde beleid onaan-