Sibilla Oskam - Praktische didactiek voor Engels in het basisonderwijs

Praktischedidactiek voor Engels inhet basisonderwijs

Sibilla Oskam

roof

top deck

driver

lower deck

door

wheel

wheel

Praktischedidactiekvoor Engels inhetbasisonderwijs

SibillaOskam

Zesde, herzienedruk

c u i t g e v e r ij

c ou t i n ho

bussum2013

De serie Engels inhet basisonderwijs vanSibillaOskambestaatuit:

PraktischedidactiekvoorEngels inhet basisonderwijs zesde, herzienedruk, isbn9789046903520 ■ Voor didactischevaardigheden ■ Deel I –Kernmodulevoor allepabostu denten (hoofdstuk1-11) • topics in Spreekvaardigheid • classroomphrases bij hoofdstuk6-9 in Spreekvaardigheid • uitgewerktevoorbeeldmodule inde docentenhandleiding ■ Deel II –Uitbreidingenverdieping (hoofd stuk12-18) • topics in Spreekvaardigheid • classroomphrases bij hoofdstuk14-16 in Spreekvaardigheid Praktische taalvaardigheidvoorEngels in hetbasisonderwijs–Uitspraakengram matica tweede, herzienedruk, isbn9789046900932 ■ Voor deeigen taalvaardigheid ■ Deficiëntiecursus, gaat vooraf aan Spreek vaardigheid ■ Deel 1–Uitspraak • met audio-cd • diagnostische toetsenenvoorbeeldmo dules indedocentenhandleiding ■ Deel 2–Grammatica

Praktische taalvaardigheidvoorEngels in hetbasisonderwijs–Spreekvaardigheid tweede, herzienedruk, isbn9789046900949 ■ Voor deeigen taalvaardigheid ■ Volgt op Uitspraak en grammatica en sluit aanbij Praktische didactiek ■ Deel 1–Classroom language (unit1 t/m12) • unit 6-9 sluitendirect aanbij hoofdstuk 6-9van Praktische didactiek • unit 10-12 sluitendirect aanbij hoofd stuk14-16van Praktische didactiek • antwoordenenuitwerkingen inde docenthandleiding ■ Deel 2–Eibo topics (topic1-10) • diagnostische toetsen indedocenten handleiding

Docentenhandleiding tweede, herzienedruk, tebestellenvia www.coutinho.nl/eibo

■ Diagnostische toetsenbij Uitspraak en Eibo topics ■ Uitgewerktevoorbeeldmodules bij de kernmodulevan Praktische didactiek en Uitspraak en grammatica ■ Toetsenbij Grammatica ■ Antwoordenenuitwerkingenbij Gramma tica en Spreekvaardigheid

• voorbeeldmodule, toetsen, antwoorden enuitwerkingen indedocentenhandlei ding

Webondersteuning Bij ditboek iseendocentenhandleidingbeschikbaar. Deze is tevindenvia www.coutinho.nl ©1995Uitgeverij Coutinhobv Alle rechtenvoorbehouden. Behoudens de inof krachtens deAuteurswet van1912 gestelde uitzonderingenmag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enigewijze, hetzij elek- tronisch,mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of openigeanderemanier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemmingvandeuitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toe- gestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan StichtingReprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp,www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvan(een)gedeelte(n)uitdeze uitgave inbloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16Auteurswet 1912) kanmen zichwenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductie- rechtenOrganisatie, Postbus3060, 2130KB Hoofddorp,www.stichting-pro.nl). Eerstedruk1995 Zesde, herzienedruk2013 Uitgeverij Coutinho Postbus333 1400AH Bussum info@coutinho.nl www.coutinho.nl Omslag:DienBos, Amsterdam Noot vandeuitgever Wijhebbenallemoeitegedaanomrechthebbendenvancopyright teachterhalen. Per- sonenof instantiesdieaanspraakmakenopbepaalde rechten,wordt vriendelijkver- zocht contact op tenemenmetdeuitgever. ISBN 9789046903520 NUR 842

Voorwoord

Dezesdedruk isgrondigherzienenaangepast aandenieuwsteontwikkelin- genophetgebiedvanEngels inhetbasisonderwijs(Eibo).Deontwikkelingen van de laatste vier jaar – van Eibo voor alleen groep 7-8 naar Engels vanaf groep5 (vto)enEngelsvanafgroep1 (vvto)–hebbenzich inhoog tempovol- trokken.Daarhebbendepublicaties KennisbasisEngelse taal opdepabo (Den Boonetal.,2010), Eengoedebasis (Meijerinketal.,2012),hetSLO-onderzoek (2011) en And yet all different (Cordaet al., 2012) inhogemate toebijgedra- gen. Vooral op het gebied van vvto zijn de ontwikkelingen spectaculair. De publicatiesvanhetPlatformvvtoNederland NaareindtermenvvtoEngels, een eerste verkenning (2011a) en Standaard vroeg vreemdetalenonderwijs Engels (2011b) geven aandat vvto hard opweg is naar een officiële status, met ei- geneindtermenenkwaliteitsbewaking.DeNederlandseeducatieveuitgevers hebbenopdezeontwikkelingengereageerdmethetaanbodvan lespakketten voorgroep5-8.Dit alles isverwerkt indeherzieningvan Praktischedidactiek voorEngels inhet basisonderwijs . Deze nieuwe editie is geheel gebaseerd op Kennisbasis Engelse taal op de pabo en biedt zowel een solide theoretische basis als een keur aan didacti- schewerkvormen en oefeningen, met voorbeeldenuit demeest recenteNe- derlandseenBritse lespakketten. Na 25 jaar Engels in het basisonderwijs kunnen we vaststellen dat er veel veranderd is, inpositievezin.Om tebeginnen isEngelsopdebasisschoolvan- zelfsprekend geworden.Met depublicatie van Kennisbasis Engelse taal opde pabo is bovendienhet pad geëffend voor eennationaal kerncurriculum voor het vakEngels opdepabo, waardoor de kwaliteit vande opleiding van leer- krachten opdenduur gewaarborgd is. Ook is ermet het toegenomen aantal samenwerkingsverbanden tussen basisonderwijs en voortgezet onderwijs eenbegingemaaktmet het zoekennaar eenoplossingvoor deproblematiek bijdeovergangvanbasis-naarvoortgezetonderwijs.Allesbijelkaarwordter hardgewerkt ombinnenafzienbare tijdaandebasisvoorwaardenvoor goed onderwijsvoorEngels inhetbasisonderwijs tevoldoen. Dit boek hoopt, samenmet Praktische taalvaardigheid voor Engels in het basisonderwijs , eenbijdrage te leverenaaneenkwalitatief verantwoorde im- plementatievan KennisbasisEngelse taalopdepabo opde initiëleopleidingen en inhet basisonderwijs zelf, endaarnaast een inspiratiebron te zijnvoorde specialisaties, gericht opzowel het jongekindalshet ouderekind. Ik hoop dat deze nieuwe uitgave van Praktische didactiek voor Engels in het basisonderwijs weervoorziet ineenbehoeftevanzowel studentenalsdocen-

ten. Suggesties van gebruikers van dit boek ter verbetering van de kwaliteit stel ikbijzonderopprijs (info@coutinho.nl). Mijn grote dank gaat uit naar Myrna Feuerstake, die bij de totstandkoming vandezedrukheeftmeegelezen enmij bovendienmet raad endaad terzijde heeft gestaan. SibillaOskam februari 2013

Inhoud

15 19

Leeswijzer

Deel I ■ Kernmodule

1 1.1 Inleiding 19 1.2 De redenenomeenvreemde taal in tevoeren inhetbasisonderwijs 20 1.2.1 Onderzoeksresultaten 20 1.3 Vroegvreemdetalenonderwijs (vvto) inNederland 22 1.4 WaaromEngels? 25 1.4.1 Sociaal-culturele redenen 25 1.4.2 Onderwijskundige redenen 26 1.5 Depositievanmeertalige leerlingen 26 1.6 Deaansluitingmethet vervolgonderwijs 28 1.6.1 Verschillen in leerstofaanbodenwerkwijze 29 1.6.2 Peilingen rapportageaanhet eindvandebasisschool 31 1.6.3 Deopleidingvan leerkrachtenEngels 39 1.7 Engelsopdepabo 40 1.7.1 Deopleidingvangroepsleerkrachten 40 1.7.2 Het kerncurriculum 40 1.7.3 TaalvaardigheidvoorEngels inhetbasisonderwijs 42 1.7.4 HetEuropeesTaalportfolio 43 1.8 Conclusiesenaanbevelingen 44 2 Doelstellingen 47 2.1 Inleiding 47 2.2 DekerndoelenvoorEngels inhetbasisonderwijs 49 2.2.1 Devernieuwdekerndoelenvan2005 52 2.3 Dekerndoelen inde lespakkettenvoorEngels inhetbasisonderwijs 55 2.3.1 Lespakkettenvoorgroep1-8engroep5-8 56 2.3.2 De thema’s inde lespakkettenvoorEngels inhet basisonderwijs 57 2.3.3 TULE-leerlijnenvoorgroep1-2, 3-4en5-6 59 2.4 Kerndoelenvoorvroegvreemdetalenonderwijs (vvto) 59 2.4.1 Startnotitie 59 Engels inhetbasisonderwijs

2.5 Lespakkettenen leermiddelenvoorgroep1-4 2.5.1 Lespakketten 2.5.2 Leermiddelen 2.6 Engels inhetbasisonderwijsen ICT 2.6.1 Digitale leermiddelen 2.7 Lespakkettenen leermiddelenbeoordelen

60 60 62 62 63 67 69 69 69 71 75 78 78 82 83 83 84 84 85 85 88

Didactischemethoden 3.2 Devierdidactischemethoden 3.3 Degrammatica-vertaalmethode 3.4 Deaudiolingualemethode 3.5 Enkelebelangrijke taalverwervingstheorieën 3.5.1 Moedertaalverwerving (T1) en simultane tweede- taalverwerving 3.5.2 Natuurlijke taalverwerving 3.5.3 Demonitorfunctie 3.5.4 De inputhypothese: input vooroutput 3.5.5 Deattitudetheorie 3.5.6 DeTotal PhysicalResponse-techniek (TPR) 3.6 De functioneel-notionelemethode (F-N) 3.6.1 Kenmerken 3.7 De receptievemethode 3.7.1 De toepassingvande receptievemethode 89 3.7.2 De receptievemethodealsaanvullingopdeF-N-methode 90 Eindopdrachthoofdstuk1-3 94 3.1 Inleiding

3

95 95 95 96 99 101 102 102 103 104 105 106 106 107

4

DeeerstekennismakingmetEngels Eengoedbegin ishethalvewerk (1) 4.2 DeEngelsewoordenschat vannegenjarigen 4.3 Een lessencyclus ‘Eerstekennismaking’: eerste les 4.4 Deverwerkingvandewoordenschat tot een spel 4.5 De lesopbouwvooreen spelles 4.6 Taalspelletjes inde tweede lesvande lessencyclus 4.6.1 Happy families 4.6.2 Makeapair 4.6.3 Memory 4.6.4 Domino 4.6.5 Bingo 4.6.6 Picturebingo 4.6.7 Lotto 4.1 Inleiding

4.7 De leerdoelenvandeze lessencyclus 4.8 Een les taalbeschouwing 5.3 De invullingvanhet vierfasenmodel 5.4 De ‘schijf vanvijf’ De introductiefase Eengoedbegin ishethalvewerk (2) Het vierfasenmodel ende ‘schijf vanvijf’ 5.2 De leerstofopbouwbinneneen thema: het vierfasenmodel 5.1 Inleiding 6.2.1 Het klassengesprek 6.2.2 Woordenenplaatjesuit tijdschriftenverzamelen 6.2.3 Artikelenenvoorwerpen (laten)meenemen 6.2.4 Engels inhet klaslokaal 6.2.5 Taalspelletjesomdewoordenschat teconsolideren 6.2.6 De introductiefase inde lespakketten 6.3 Taalfunctiesvoorbereiden 6.4 Dewarming-upvoorde inputfase 6.5 De leerdoelenvande introductiefase 7.2.1 Eengroot aanbodvannatuurlijke spreektaal 7.2.2 Luisterstrategieën 7.3 Verwerkingvande informatie 7.3.1 Oefenen isniet toetsen 7.4 Andere leeractiviteitenom luistervaardigheid te trainen 7.5 Leerdoelenvande inputfase 6.1 Inleiding 6.2 Devoorkennisactiveren De input- enverwerkingsfase 7.1 Inleiding 7.2 De luistertekst

108 108 113 113 114 115 118 121 121 122 123 124 125 126 127 129 130 133 134 135 135 136 136 140 142 145 146 148 149 149 149 150 151 151 152 154

5

6

7

Deoefenfase 8.1 Inleiding 8.2 Devoorbereiding inde inputfase 8.3 Gesloten taalproductie 8.4 De lesopbouwvoorgesloten taalproductie 8.4.1 Koorwerk 8.4.2 Oefenen in tweetallen 8.4.3 Foutencorrigeren

8

8.5 Oefenen in reële taalsituaties 8.5.1 Communicatievedrills 8.5.2 Flashcards 8.5.3 De substitutietabel 8.6 Deoefenfase inde lespakketten 8.6.1 Spellingsoefeningen 8.7 Rollenspelen 8.7.4 Zelf dialogen schrijven 8.8 Leerdoel vandeoefenfase Deoverdrachtsfase 9.3 Open rollenspelen: vrije transfer 9.3.2 Kleine toneelstukjes 9.4 Open spelvormen 9.1 Inleiding 9.2 Geschikte leeractiviteiten indeoverdrachtsfase 9.3.1 Rollenspelenmet situatiebeschrijving 8.5.4 Oefeningenmet een informationgap 8.7.1 Uithethoofdgeleerdegesprekjes 8.7.2 Gesprekjesmet variatiemogelijkheden 8.7.3 Rollenkaartenmet tekstinstructie

154 154 155 157 158 161 163 164 165 165 166 169 169 171 171 172 174 174 175 176

9

9.5 De realistische taalsituatie 176 9.6 Een realistische taalsituatie indeklas: Engelsals instructietaal 177 9.6.1 Argumentenvoorhet gebruikvan classroom language 177 9.6.2 Visualiseren 178 9.7 Foutencorrigeren indeoverdrachtsfase 179 Eindopdrachtenvierfasenmodel 180 10 Content andLanguage IntegratedLearning 181 10.1 Inleiding 181 10.2 Taalverwervingdoormiddel vanCLIL 182 10.2.1 Connectionisme 182 10.2.2 Natuurlijke taalverwerving 183 10.3 CLIL indepraktijk 184 10.3.1 Leerdoelenenwerkvormen 184 10.4 Leerstofopbouwendedrie soorten taal vanCLIL 185 10.4.1 De introductiefase 185 10.4.2 De input- enverwerkingsfase: de lees- of luistertekst 189 10.4.3 Deoefenfase 189 10.4.4 Deoverdrachtsfase 190 10.4.5 Dedoelstelling 191

10.5 CLILenhet vakgebied 10.5.1 DATenCAT 10.6 Wat isCLILenwat ishetniet? 10.5.2 NascholingvoorCLIL

191 192 193 193 201

Didactiekvoorvroegvreemdetalenonderwijs (vvto) 11.1 Vroegvreemdetalenonderwijs indepraktijk 201 11.1.1 Spelenderwijs lerendooreengevarieerdaanbodvan taal enactiviteiten 205 11.1.2 Prentenboekenvoorlezen 206 11.1.3 Werkenmet eenhandpop 208 11.2 Depedagogischeendidactischebasisvoorwaardenvoorvvto 209 11.3 Parallellenmetmoedertaalverwerving 211 11.3.1 De stilleperiode 211 11.4 Engelsalsvoertaal indeklas 212 11.4.1 Visueleondersteuning 213 11.5 Groepsleerkracht, native speakerof vakleerkracht? 214 11.6 Deminorvvto 217 11.6.1 Stage inhetbuitenland 218 11.7 Verschillenenovereenkomsten tussenvvtoenCLIL 218 Deel II ■ Uitbreidingenverdieping 12.1 Inleiding 12.2 Differentiatiemetbetrekking totmeertalige leerlingen 12.3 Differentiatiedoormiddel vanextensief lezenen ICT 12.4 Differentiatie indeverschillende fasen 12.4.1 Differentiatie inde introductiefase 12.4.2 Differentiatie inde inputfase 12.4.3 Differentiatie indeoefenfase 12.4.4 Differentiatie indeoverdrachtsfase 229 12.5 Differentiatiedoormiddel vanvariatie inwerkvormenen taken 230 12.6 Differentiatieenhet jongekind 232 12.6.1 Groep1-2 232 12.6.2 Groep3-4 233 Differentiatie 223 223 224 226 227 227 227 228

11

12

237 237 238 239 240 241 241 241 242 242 243 248 250 252 255

13.1 Inleiding 13.2 Welke foutenverbeteren? 13.3 Hoeveel foutenverbeteren? 13.4 Hoe foutenverbeteren? 13.5 Wanneer foutenverbeteren?

13

Foutenverbeteren, toetsenenevaluatie

13.5.1 Verbeteren inde receptieve fasen 13.5.2 Verbeteren indeoefenfase 13.5.3 Verbeteren indeoverdrachtsfase 13.6.1 Voortgangstoetsen 13.6.2 Evaluatie 13.6.3 Eindtoetsen 13.6.4 Toetsen inhet vvto

13.6 Toetsen

14 14.1 Inleiding 255 14.2 Devoordelenvan taalspelletjes inhet vreemdetalenonderwijs 256 14.3 Het gebruikvan taalspelletjes indevier fasen 257 14.3.1 Een lessencyclusoverhetEngelsealfabet 258 14.4 Verschillende soorten taalspelletjes 261 14.4.1 Raadspelletjes 261 14.4.2 Gezelschapsspelletjes 266 14.4.3 Woordspelletjes 268 14.4.4 TPR-spelletjes 269 15 Songs 273 15.1 Inleiding 273 15.2 Devoordelenvanhet gebruikvan liedjes inde les 273 15.3 Welke songs? 274 15.4 Popsongs 274 15.4.1 Welkepopsongszijngeschikt? 275 15.4.2 Dekeuze tussen tweepopsongs 276 15.4.3 Leeractiviteitenbij eenpopsong 278 15.5 Traditionele liedjes 280 15.6 Educatieve liedjes 287 15.6.1 Liedjes inde lespakketten 287 15.6.2 Educatievepopsongsvoorkinderen 291 15.7 Liedjesvoor jongekinderen 294 Taalspelletjes

297 297 302 303 306 306 307 310 311 313 315 315

Leesvaardigheid 16.1 Inleiding 16.2 De relatiemet luistervaardigheid 16.3 Intensieve leesvaardigheid 16.4 Extensieve leesvaardigheid 16.4.1 Motiverenom te lezen: deEngelsehoek 16.4.2 Twee soortenboekjesvoorextensief lezen 16.4.3 Eenvoorbeelduitdepraktijk 16.4.4 Informatieverwerkenbij extensief lezen 16.5 KindertijdschriftenvoorEngels inhetbasisonderwijs

16

17 De sociaal-cultureledimensievan taalverwerving (SCD) 17.2 DeEngelstaligewereld 317 17.3 GeschikteSCD-onderwerpenvoorEngels inhetbasisonderwijs 317 17.4 ThemagebondenSCD 324 17.5 Niet-themagebondenSCD 328 17.6 Verwerkingvandeverkregen informatie 329 17.7 Devoertaal bij SCD-lessen 331 17.8 Achtergrondinformatieover sociaal-cultureleonderwerpen 331 17.9 Internationalisering 332 17.9.1 Internationaliseringopdebasisschool 332 18 Lespakketanalyse 337 18.1 Inleiding 337 18.2 Criteriumlijst vooranalysevaneen lespakket voorEngels inhet basisonderwijs 338 Bibliografie 349 Bijlagen 1 Eenverkorteversievanhet kerndeel van KennisbasisEngelse taal opdepabo (2010), uit Eengoedebasis (2012) 355 2 Tweeverschillendemethoden 360 Register 364 17.1 Inleiding:waaromSCD?

Leeswijzer

Doelstelling PraktischedidactiekvoorEngels inhetbasisonderwijs beoogtbij tedragenaan een verhoging vanhet rendement vanEngels inhet basisonderwijs door bij de (toekomstige) leerkracht een positieve attitude ten opzichte van het vak te kweken en eenduidelijk vakconcept aan te reikendat toepasbaar is inde praktijk. Doelgroep Praktische didactiek voor Engels in het basisonderwijs is geschikt voor bege- leide studieenvoor zelfstudie. Het is indeeersteplaatsgeschrevenvooralle pabostudenten. Daarnaast zullenookandere (toekomstige) onderwijskrach- ten in aanraking komenmet dit vakgebied, zoals studenten aan de leraren- opleidingen voortgezet onderwijs, basisschoolleerkrachten en vakdocenten Engels diewerkzaam zijn in het basisonderwijs of in de basisvorming. Ook kan Praktische didactiek voor Engels in het basisonderwijs gebruikt worden inde nascholing van basisschoolleerkrachten endocenten inhet voortgezet onderwijs. Opbouwvanhetboek Indekernmodule (hoofdstuk1-11) komenalleaspectenvan Kennisbasis En gelse taal op de pabo (Den Boon et al., 2010) aan bod. In dit deel wordt de standvanzakenbinnenhet vakgebiedbesproken,wordendekerndoelen, di- dactischemethodenendebelangrijke taalverwervingstheorieënaangeboden en komt het vierfasenmodel uitgebreid en gedetailleerd aan de orde, even- als de ‘schijf van vijf’. Daarnaast is hoofdstuk 10 geheel gewijd aan Content andLanguage IntegratedLearning (CLIL)enhoofdstuk11aanhet jongekind (vvto). In het tweede deel (hoofdstuk 12-18) worden differentiatie en evaluatie besproken en komen taalspelen, songs en leesvaardigheid aanbod, alsmede dedoordeRaadvanEuropazogestimuleerdekennisvande landenencultu- renvanEuropa. Ten slottewordt alleopgedanekennis ingezet voor een ‘les- pakketanalyse’. De opdrachten vormen een integraal onderdeel van de leerinhouden en kunnendaarniet losvanwordengezien. Zezijnverdeeld inbasisopdrachten, aangeduidmet *, enaanvullendeopdrachten.

15

Praktischedidactiekvoor Engels inhetbasisonderwijs

Indit boekwordendevolgendepictogrammengebruikt:

vroegvreemdetalenonderwijs (vvto)

citatenuit Kennisbasis Engelse taal opde pabo

kerndoelen

16

1.7  ■ Engelsopdepabo

Deel I ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ Kernmodule

17

1  ■ Engels inhetbasisonderwijs

18

1.7  ■ Engelsopdepabo

1

Engels inhet basisonderwijs

Engels geven inhetbasisonderwijs is investeren indemensenvande toekomstdie stu deren,werkenen recreëren inverschillende landenvanEuropaendewereld. 1.1 Inleiding In1981werddeWet ophet basisonderwijs aangenomen, waarinhet Engels als verplicht vakwerd geïntroduceerd. Volgens dezewet zoudeEngelse taal – waar mogelijk – in samenhang met andere vakgebieden gegevenmoeten worden, maar erwerd geen uitsluitsel gegeven over de omvang van het vak nochoverhet tijdstipwaaropmetEngelsbegonnenzoumoetenworden.Wel zijn hierover later officieuze richtlijnen gegeven, die uitgaan van tachtig à honderduurEngels inde tweehoogsteklassenvandebasisschool (Koster& Van derWeijden, 1984). Deze richtlijnen zijn echter nooit officieel bekrach- tigd (Herder&DeBot, 2005). Vanaf het begin werden in de wet vier voorwaarden genoemd waaraan voldaanmoest worden om het experiment ‘Engels in het basisonderwijs’ te laten slagen: 1 Engelsdiendeeengeïntegreerdeplek tekrijgen inhet lesprogrammavan deNederlandsebasisschool; 2 leerkrachtendiendenbehoorlijkopgeleid tezijn; 3 ermoest eengoedeaansluitingmet het voortgezet onderwijs totstandko- men; 4 ermoest verantwoord lesmateriaal beschikbaar zijn (Carpay, 1993). Sinds het begin van het cursusjaar 1986/1987 is Engels een wettelijk ver- plicht vakvoor alle leerlingenopdebasisschool ingroep7 en8 enper 1 au- gustus 2006 is Engels in het basisonderwijs een van de zeven vakgebieden waarop de nieuwe kerndoelen voor het basisonderwijs betrekking hebben (VanderRee, 2006).DezevernieuwdekerndoelenvoorEngelskomenaande orde inhoofdstuk2.

19