Ivan Wolffers, Anke van der Kwaak en Nel van Beelen (red.) - Culturele diversiteit in de gezondheidszorg

Culturelediversiteit indegezondheidszorg

kaders van de uitvoering van het beroep. In de huidige praktijk laten pro- fessionalshet tevaak inhetmiddenenverwijstmenbij problemennaarde ziekenhuisimamof adviseertmenpatiëntenommet vragennaarde tempel tegaan. Bewustwording als eerste stap Wij zijn er indit leerboek vanuitgegaandat de attitudeontwikkeling voor- opstaat. Wie het bewustzijn ten aanzien van eigen vooroordelen ontwik- kelt, zalveelgemakkelijkerdebenodigdekennis totzichnemenenculturele vaardighedenaanleren. Daardoor zal ookhet inzicht inde impliciete tekor- tenvandebestaandewettelijkekadersontstaan. Eenvoorbeeld.Terbegeleidingvanonsonderwijsaanstudentengenees- kunde van het VUmc ontwikkeldenwe jaren geleden audiovisueel materi- aal. Een van de video’s die wemaakten illustreerde voor ons hoe belang- rijk het is om juist te beginnen bij attitude en bewustwording. Het project begon met het filmen van een blozende blonde man met overgewicht en diabetes type 2. Hij vertelt over hoe ze inhet ziekenhuis tochmaarweinig begrijpen van zijn ziekte, hem niet echt verder helpen, hoe ze onlangs bij de apotheek nog de verkeerdemedicijnenmeegaven, dat hij erg eenzaam is omdat niemandmeer op bezoek komt en hij zelf nauwelijks de deur uit kan. Daarvanmaaktenwe een filmpje dat ongeveer zevenminuten duurt. Dat filmpje toondenwe vervolgens aan eenMarokkaanseNederlander die goedNederlands spreekt, maarmet een licht accent, enhij leerde de tekst uit zijnhoofd.Ookhem filmdenwe. Inhetonderwijs toondenwedat laatste filmpje eerst aan de studenten. Na afloop vroeg de groepsbegeleider dan wat de studentengezienhadden. Een typischebuitenlander, dieweinigvan deNederlandse zorgbegreep, dewegduidelijkniet kende, zijn situatieniet konrelativeren, enwel ergsomatiseerde.Datwasongeveerdemening inde groepen. Daarna toondenwe het oorspronkelijke filmpje, en de bedoeling was dat dit een leermoment zou opleveren. Bij een deel van de studenten wasdat ookhet geval: plotselingzelfinzicht overhoegemakkelijk je stereo- typeert en dat dat natuurlijk het eigen functioneren belemmert. Een deel vande studentenzagdeovereenkomst echterhelemaal niet. Zevondendat de blondeman beter over zijn ziekte sprak en een enkeling vond ook dat hijmeer gevoel voor humor had. Een groot deel vande studentenbekende de filmpjes verwarrend te vinden enwist eigenlijk niet goedwat ermee te doen. Voorwerkelijk lerenwens je studentenverschillendevanzulkemomen- ten toe, zodat ze uiteindelijk begrijpen wat er aan de hand is. Het valt te hopendat indezorgdevoorwaardenvoorgoedgebruikvandat inzicht be- staan: tijden ruimteomvooroordelenendemogelijkegevolgendaarvan te bespreken, en een personeelsbeleid dat attitudeontwikkeling met betrek- king tot intercultureelwerken stimuleert.

20