Margreet Verboog - Leren spreken

11

Inleiding

Dat spreekvaardigheid van het grootste belang is voor leerders van het Nederlands behoeft eigenlijk geen betoog. Anderstaligen worden in onze maatschappij in de eerste plaats beoordeeld op en ook veroordeeld om hun spreken. Als het doel van het nt2-onderwijs is om het mensen mogelijk te maken in de maatschappij te participeren, dan is het leren spreken prioriteit nummer één. Niet voor niets is het praktijkexamen, waarin iemand moet aantonen in allerlei praktijksituaties te kunnen spreken, een belangrijk onderdeel van het Inburgeringsexamen. Het gaat daarbij om het naspelen van situaties als het afsluiten van een verzekering, het aanmelden van een kind voor een peuterspeelzaal en het voeren van een werk overleg. Ook binnen de school of cursus is het belang van spreken groot. Het monde ling reproduceren van schriftelijk geleerde vaardigheden is noodzakelijk om de taal te leren gebruiken en te onthouden. Het spreken in de veilige klassensituatie kan spreekangst helpen overwinnen. In de klas wordt de basis gelegd, waardoor buiten de cursus de communicatie met Nederlanders op gang kan komen. Als de taal alleen binnen de schoolse situatie gebruikt wordt, is het tempo van verwer ving veel lager dan wanneer deze ook gebruikt wordt als communicatiemiddel (Appel & Vermeer, 1996). Wij willenmet dit boek een aanzet geven voor een systematische opzet van spreek lessen. Het spreekvaardigheidsonderwijs is een proces, waarin een aantal stappen kan worden onderscheiden. Planning De eerste stap is de planning: de docent bepaalt het doel van de spreektaak, bij voorbeeld een gesprek met een gemeentelijke instantie. Voor de spreeksituatie moeten bepaalde vaardigheden worden aangeleerd, bijvoorbeeld het gebruik van beleefdheidsvormen. De docent analyseert dus de spreekbehoefte van de groep, verbindt daaraan een leerdoel , in dit geval het leren gebruiken van beleefdheidsvormen, kiest daar bij een spreekoefening of spreektaak passend bij het niveau van de groep en zorgt 1