Maaike Hajer, Mylène Hanson, Betsy Hijlkema en Annelies Riteco - Open ogen in de kleurrijke klas

Inleiding

De diversiteit van kleurrijke groepen Een van de belangrijkste veranderingen die zich in de laatste decennia in het Nederlandse onderwijs hebben voorgedaan, is de groei van de diversiteit onder de leerlingen. We doelen hierbij vooral op etnische en talige heteroge niteit, die in het hele land in alle onderwijstypen gestadig blijft toenemen en al lang niet meer beperkt is tot scholen in de grote steden. Wat een kleurrijke groep is, is moeilijk exact af te bakenen. Het clichébeeld van een groep Turkse en Marokkaanse leerlingen als beginnende leerders van het Nederlands, met een autochtone Nederlandse leraar komt in werke lijkheid niet veel meer voor. Leerlingen vertegenwoordigen een breed spec trum aan etnische en multi-etnische wortels, onderwijservaringen, sociaal economische en culturele achtergronden en datzelfde geldt voor de docenten. Heterogeniteit in een kleurrijke klas laat zich evenmin omschrijven in stere otypen: Marokkaanse jongens zijn niet altijd lastig in de omgang, Molukse meisjes zitten niet altijd stil achter in de klas, allochtone leerlingen hebben niet altijd moeite met het Nederlands van schoolboeken. Het gaat ons erom dat je als docent de rijke variatie kunt zien die leerlingen meebrengen, dat je daarbij alert genoeg bent om je eigen neiging tot categoriseren van indi viduele leerlingen te onderkennen en dat je daar in communicatie met hen overheen kunt stappen. De kunst is niet zozeer om verschillen te benoemen en daarmee onderscheid tussen kinderen te benadrukken, maar om te zien welke factoren in de leefomgeving van kinderen van invloed zijn. Als je dit weet, kun je gerichter observeren hoe de leerlingen zich ontwikkelen en kun je in die ontwikkeling een positieve rol spelen. Diversiteit – nog steeds iets bijzonders? Hoewel leraren altijd te maken hebben gehad met verschillen binnen groe pen leerlingen, stelt de grote etnische en talige heterogeniteit hen voor extra uitdagingen. Het Onderwijsverslag dat de Inspectie van het Onderwijs jaar lijks uitbrengt, laat telkens weer zien dat verschillen in leerresultaten langs etnische grenzen lopen. In haar rapport van 2007 tekent de Inspectie aan dat scholen onderschatten wat hun eigen rol zou kunnen zijn in het wegnemen van belemmeringen en het positief beïnvloeden van de ontwikkelingsmoge lijkheden van de leerlingen. Behalve de leerresultaten beïnvloedt diversiteit binnen de leerlingengroep ook de schoolcultuur en het klassenklimaat. De Onderwijsraad bracht in 2007 een rapport uit waarin besproken wordt hoe scholen ook dit aspect in hun beleid kunnen verwerken. Nu zijn scholen geen denkende en handelende personen. De sleutelfiguren zijn de leraren en schoolleiders bínnen de scho len. Het gaat erom dat zij zien welke rol zij kunnen spelen, dat zij beseffen dat

Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online